Mới đây, Bộ Công Thương Việt Nam đã ban hành Bộ tài liệu hướng dẫn lập Kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cho các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương giai đoạn 2020-2025 (Kế hoạch TKNL cấp tỉnh).
Bộ tài liệu hướng dẫn này được soạn thảo với sự hỗ trợ của Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng Việt Nam – Đan Mạch, sẽ giúp cho tất cả các tỉnh thành của Việt Nam thống kê việc sử dụng năng lượng và xây dựng kế hoạch hành động của địa phương, nhằm triển khai các hoạt động về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Mục tiêu tiết kiệm năng lượng từ 5-7%
Đây là một trong các sản phẩm chính của Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng Việt Nam – Đan Mạch, cung cấp nền tảng quan trọng cho các hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tại Việt Nam, hướng tới mục tiêu đạt mức tiết kiệm năng lượng từ 5-7% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc trong giai đoạn từ năm 2019 đến 2025. Đó là kết quả của hai năm triển khai hoạt động hợp tác với sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Công Thương, Cục Năng lượng Đan Mạch, cùng hai tỉnh đối tác tham gia Chương trình là Đồng Nai và Bắc Giang.
Ông Hoàng Quốc Vượng – Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết: “Bộ Công Thương đánh giá cao hỗ trợ của Chính phủ Đan Mạch đối với Việt Nam trong lĩnh vực năng lượng trong những năm vừa qua. Bộ tài liệu hướng dẫn lập Kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cấp tỉnh là một sản phẩm quan trọng của Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng Việt Nam – Đan Mạch và sẽ đóng vai trò là một trong những công cụ hữu ích hỗ trợ Việt Nam trong các nỗ lực nhằm đạt được các mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả”.
Ông Kim Højlund Christensen – Đại sứ Đan Mạch tại Việt Nam cũng cho biết: “Chính phủ Việt Nam đã nhiều lần bày tỏ cam kết mạnh mẽ về phát triển xanh. Quyết định của chính phủ trong việc lựa chọn một lộ trình phát triển theo định hướng tiết kiệm năng lượng và hiệu quả về chi phí, theo ý kiến của tôi, là một quyết định hết sức khôn ngoan và đáng khích lệ, bởi tiết kiệm năng lượng đóng vai trò then chốt trong quá trình chuyển đổi xanh của mọi quốc gia. Tôi vui mừng nhận thấy quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa các chuyên gia của Đan Mạch và Việt Nam trong Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng Việt Nam – Đan Mạch đã đạt được các kết quả tích cực và đóng góp một phần vào nỗ lực của Việt Nam nhằm thực hiện các mục tiêu của quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, từ đó giảm phát thải khí nhà kính”.
Tiết kiệm năng lượng – Hiệu quả với quá trình chuyển đổi xanh của Việt Nam
Một nội dung hợp tác quan trọng khác của Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng Việt Nam – Đan Mạch, là việc công bố định kỳ hai năm một lần Báo cáo Triển vọng Năng lượng Việt Nam. Tháng 11/2019 tại Hà Nội, ấn phẩm gần nhất của báo cáo này được công bố, dưới sự chủ trì của Ông Hoàng Quốc Vượng – Thứ trưởng Bộ Công Thương và Ông Morten Bæk – Quốc vụ khanh Bộ Khí hậu, Năng lượng và Hạ tầng kỹ thuật Đan Mạch. Báo cáo này nhấn mạnh tiết kiệm năng lượng là một công cụ hiệu quả về chi phí đối với quá trình chuyển đổi xanh của Việt Nam cho đến năm 2030 và 2050, và khuyến nghị đầu tư vào các công nghệ tiết kiệm năng lượng, bởi vì các công nghệ này về dài hạn sẽ có hiệu quả chi phí cao hơn do tiết kiệm được đáng kể chi phí nhiên liệu. Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả mang lại nhiều lợi ích, trong đó bao gồm các lợi ích chính đối với xã hội như giảm ô nhiễm môi trường và tăng cường an ninh năng lượng quốc gia.
“Tôi vui mừng khi thấy rằng quan hệ hợp tác giữa chúng tôi và Việt Nam trong ngành năng lượng đã đạt được dấu mốc quan trọng này. Bộ tài liệu hướng dẫn lập Kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cấp tỉnh được Bộ Công Thương ban hành là một sáng kiến quan trọng giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu tiết kiệm năng lượng có hiệu quả về chi phí. Các sáng kiến tương tự đã cho thấy hiệu quả cao khi triển khai tại Đan Mạch và tôi tin tưởng rằng sáng kiến này cũng sẽ được áp dụng hiệu quả tại Việt Nam. Tôi hy vọng rằng khi tất cả các tỉnh thành của Việt Nam sử dụng bộ tài liệu hướng dẫn này để xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch hành động của địa phương, Việt Nam sẽ có thể tiến nhanh hơn trên lộ trình phát triển bền vững với mức phát thải thấp, Ông Anton Beck, Giám đốc Hợp tác toàn cầu tại Cục Năng lượng Đan Mạch cho biết.
Ngành công nghiệp của Việt Nam là một trong những ngành tiêu thụ năng lượng nhiều nhất trên cả nước, do đó là một nhân tố quan trọng trong quá trình chuyển đổi sang một xã hội có mức phát thải carbon thấp. Tính toán cho thấy, nếu các quy định pháp lý hiện hành được thực thi, thì ngành công nghiệp có thể tiết kiệm được ít nhất 8% tổng mức tiêu thụ năng lượng hiện tại hàng năm đến năm 2025. Với các phương pháp mới, các công cụ và chính sách khuyến khích dựa trên kinh nghiệm của Đan Mạch, tỷ lệ tiết kiệm năng lượng có thể đạt được thậm chí ở mức cao hơn.
Việt Nam có sự gia tăng đáng kể về tiêu thụ năng lượng, đặc biệt là tiêu thụ điện với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm ở mức khoảng 9-10% trong thập kỷ này. Theo Quy hoạch Phát triển điện quốc gia 7 điều chỉnh được Chính phủ Việt Nam phê duyệt, tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc, đặc biệt là tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch, sẽ gia tăng nhanh chóng trong thời gian tới nhằm đáp ứng tốc độ tăng trưởng kinh tế ở mức cao của quốc gia. Trong khi đó, Chính phủ cam kết thực hiện theo Hiệp định Pari và hướng tới mục tiêu đảm bảo phát triển bền vững nhằm bảo vệ khí hậu và môi trường.
Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng Việt Nam – Đan Mạch
Năm 2013, Việt Nam và Đan Mạch ký kết hiệp định hợp tác dài hạn nhằm mục đích thúc đẩy quá trình chuyển đổi của Việt Nam sang một nền kinh tế có mức phát thải carbon thấp. Hoạt động hợp tác này được Chính phủ Đan Mạch tài trợ và do Cục Năng lượng Đan Mạch quản lý thực hiện.
Cục Năng lượng Đan Mạch hợp tác với Bộ Công Thương Việt Nam thông qua Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng Việt Nam – Đan Mạch (Chương trình DEPP). Chương trình này đang được triển khai ở giai đoạn 2 từ năm 2017 đến 2020 và tập trung vào các nội dung: Tiết kiệm năng lượng trong ngành công nghiệp, tích hợp năng lượng tái tạo, hệ thống điện và mô hình hóa kịch bản năng lượng dài hạn.
Giai đoạn tiếp theo, Chương trình DEPP III sẽ được thực hiện trong 5 năm (2020-2025) và dự kiến bắt đầu triển khai vào tháng 11/2020. Chương trình này, bao gồm nội dung hoạt động về xây dựng các cơ chế khuyến khích tài chính, nhằm cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng trong ngành công nghiệp tại Việt Nam.
Trung tâm Hợp tác toàn cầu thuộc Cục Năng lượng Đan Mạch có quan hệ hợp tác đối tác với 16 quốc gia trên thế giới, các quốc gia này đóng góp hơn 65% mức phát thải CO₂ toàn cầu. Mục tiêu của Trung tâm là chia sẻ kinh nghiệm của Đan Mạch về phát triển một hệ thống năng lượng, trong đó đảm bảo nguồn cung năng lượng xanh, phát thải carbon thấp và tin cậy, cũng như đáp ứng tăng trưởng kinh tế.
T.Lan