Chuyến đi của bà Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện Mỹ tới Đài Loan (Trung Quốc) đã làm “nóng” cuộc cạnh tranh chip giữa Mỹ và Trung Quốc.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi lên máy bay rời Đài Loan ngày 3/8
Việc bà Pelosi gặp Chủ tịch TSMC Mark Liu là dấu hiệu cho thấy chất bán dẫn cực kỳ quan trọng đối với an ninh quốc gia Hoa Kỳ và vai trò không thể thiếu của nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới, Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) trong việc sản xuất chip tiên tiến nhất.
TSMC sản xuất chip do các công ty khác thiết kế. Trên thực tế, doanh nghiệp này sở hữu một danh sách các khách hàng từ Apple đến Nvidia và chiếm 54% thị trường sản xuất chip toàn cầu, theo Counterpoint Research.
Trong khi đó, Đài Loan chiếm khoảng 2/3 thị trường sản xuất chip toàn cầu khi chỉ tính riêng TSMC cùng với các đối thủ khác như UMC và Vanguard. Điều đó làm nổi bật tầm quan trọng của Đài Loan trên thị trường bán dẫn thế giới. Khi thêm Samsung vào hạng mục này, công ty có 15% thị phần sản xuất chip toàn cầu, thì Châu Á thực sự thống trị lĩnh vực sản xuất chip. Đó là lý do tại sao Chủ tịch Pelosi quyết định gặp Chủ tịch của TSMC.
Trong khi Mỹ là nước đi đầu trong lĩnh vực thiết kế chip, thì khoảng 90% công suất sản xuất chip toàn cầu ở những nơi khác, chủ yếu ở Đài Loan và Hàn Quốc. Điều đó khiến Hoa Kỳ có nguy cơ cao bị gián đoạn chuỗi cung ứng chip trong trường hợp xảy ra tranh chấp thương mại, xung đột quân sự hoặc khi đại dịch xảy ra.
Có một lo ngại rằng nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan dưới bất kỳ hình thức nào đều có thể gây ra hàng loạt ảnh hưởng nghiêm trọng đến cấu trúc của thị trường chip toàn cầu, giúp Bắc Kinh có quyền kiểm soát công nghệ mà trước đây họ chưa có. Trên hết, người ta lo sợ rằng một cuộc tấn công có thể dẫn đến việc ngắt nguồn cung cấp chip tiên tiến cho phần còn lại của thế giới.
“Nếu thống nhất Đài Loan, Trung Quốc có thể sẽ ‘quốc hữu hóa TSCM, cũng như bắt đầu tích hợp công ty TSMC và công nghệ của nó vào ngành công nghiệp bán dẫn của riêng họ”, ông Abishur Prakash, đồng sáng lập Công ty Tư vấn Trung tâm Đổi mới Tương lai nhận định.
Nhà máy sản xuất của TSMC tại Đài Loan
Hiện nay, Mỹ đang tập trung đẩy mạnh tốc độ trong cuộc đua sản xuất chất bán dẫn. Hạ viện Mỹ cũng đã thông qua Dự luật về chip và khoa học (CHIPS and Science Act) trong thời điểm căng thẳng Mỹ – Trung bắt đầu “nóng” lên vì chuyến đi của bà Pelosi. Dự luật bao gồm gói hỗ trợ 52 tỷ USD cho việc thúc đẩy sản xuất chất bán dẫn nội địa Mỹ, cải thiện năng lực cạnh tranh với Trung Quốc. Dự luật này cũng đã được Thượng viện Mỹ thông qua với sự ủng hộ của lưỡng đảng và chờ Tổng thống Joe Biden ký thành luật.
Quốc gia này cũng đã tìm cách thuyết phục các công ty khác thành lập công ty sản xuất chip tại Mỹ. Trong đó, TSMC hiện đang xây dựng một nhà máy sản xuất trị giá 12 tỷ USD ở Arizona để sản xuất chip tiên tiến.
Trên thực tế, chính sự vượt trội về công nghệ của Mỹ cho phép họ kiểm soát các nút chiến lược nhất trong chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu để ngăn chặn việc Trung Quốc nâng cấp công nghệ. Ngoài ra, các nền kinh tế chiếm thị phần lớn trong thị trường chất bán dẫn như Hàn Quốc và Nhật Bản, đều đang là đồng minh chiến lược của Mỹ và cùng có mục tiêu hạn chế tham vọng địa chính trị của Trung Quốc.
“Trung Quốc nắm rõ tình hình hiện tại. Nhưng quan hệ kinh tế vẫn luôn là sợi dây kết nối Đài Loan và đại lục. Do đó, trong thời gian tới, giới doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất chip cần phải rất cẩn trọng và quan sát tình hình giữa Mỹ và Trung Quốc”, Giáo sư chính trị tại ĐH Quốc gia Singapore, ông Alfred Wu đánh giá.
Cẩm Anh