Triển vọng kinh tế toàn cầu 2020

Kinh tế tăng trưởng thấp trong 2020

Suy thoái kinh tế toàn cầu như những năm trước khó có thể xảy ra vào năm 2020 nhưng tăng trưởng mạnh sẽ không xảy ra và môi trường kinh tế vẫn chưa hoàn toàn đi vào trật tự. Theo các nhà kinh tế của Goldman Sachs Research, dự báo năm nay sẽ kết thúc với tốc độ chậm nhất trong một thập kỷ, ở mức 3,1% – nguyên nhân là do chiến tranh thương mại Mỹ – Trung đã làm giảm niềm tin kinh doanh, đầu tư, sản xuất và thương mại trên toàn thế giới.

Sang năm 2020, các dự báo đưa ra đều có mức tăng trưởng thấp. Cụ thể, Bloomberg dự báo rằng tăng trưởng toàn cầu chỉ đạt mức 3,2% thì Tổ chức  Hợp tác và Phát triển kinh tế OECD cho rằng con số tăng trưởng chỉ ở mức 2,9% (giảm 0,1 điểm phần trăm, từ mức 3% trong dự báo trước đó). Còn trong “Triển vọng vĩ mô toàn cầu năm 2020 của Morgan Stanley”, Chetan Ahya và các đồng nghiệp dự báo tăng trưởng GDP toàn cầu ở mức 3,4% trong 2020.

Con số tăng trưởng này thấp hơn nếu so với mức tăng trưởng của năm 2017 là 3,9% và năm 2018 là 3,8%. Có rất nhiều nguyên nhân gây nên sự tăng trưởng chậm này mà đó là hệ lụy từ cả một giai đoạn. Như Chetan Ahya – chuyên gia kinh tế trưởng của Morgan Stanley đã nói “trong khi chu kỳ kinh tế đã kéo dài hơn một thập kỷ, sự gián đoạn đã giúp tránh đi được một thời kỳ tăng trưởng quá nóng”. Theo ông, sự gián đoạn đó là cuộc khủng hoảng nợ ở châu Âu vào năm 2011, sự suy giảm của Trung Quốc vào năm 2014 và gần đây nhất là căng thẳng thương mại.

Chuyên gia kinh tế trưởng của OECD – Laurence Boone đã trình bày trong buổi họp về triển vọng kinh tế năm 2020 mới đây đã nói “Sẽ là một sai lầm khi xem xét những thay đổi này như là yếu tố tạm thời có thể được giải quyết bằng chính sách tài chính hay tiền tệ, chúng mang tính chất cấu trúc. Nếu không có sự phối hợp giữa thương mại và thuế toàn cầu, các chính sách mang tính định hướng rõ ràng cho việc chuyển đổi, sự không chắc chắn sẽ ngày càng lan rộng và gây ra thiệt hại cho sự triển vọng tăng trưởng”.

Các nền kinh tế chủ chốt tác động ra sao?

Sher Mehta – Giám đốc Nghiên cứu Kinh tế vĩ mô và Kinh tế lượng, Kinh tế Virtuoso cho biết, do tăng trưởng chậm lại của Trung Quốc có thể sẽ tạo ra một lực cản đáng kể cho nền kinh tế toàn cầu vào năm tới. Tình trạng nợ quá lớn trong nền kinh tế Trung Quốc dẫn tới mối bận tâm về tỷ giá hối đoái, rủi ro giá bất động sản và thâm hụt ngân sách vượt quá mục tiêu.

Hiện Mỹ vẫn còn áp thuế quan đối với rất nhiều mặt hàng Trung Quốc xuất khẩu sang trong khi thị trường Mỹ là thị trường này lại là thị trường lớn nhất, chiếm khoảng hơn một nửa lượng hàng xuất khẩu của Trung Quốc. Chính bởi thế, dù cuộc chiến thương mại đã hạ nhiệt nhưng sự ảnh hưởng của nó vẫn còn tiếp diễn trong năm 2020.

Nền kinh tế Mỹ được dự báo là tăng trưởng chậm và thậm chí suy giảm trong năm 2020, xuống ở mức 1,8% hoặc 2%. Trong quý 3 năm 2019, tăng trưởng ở Mỹ với tốc độ là 1,9%, so với 2% trong quý trước là có sự sụt giảm. Tuy nhiên, tăng trưởng chi tiêu tiêu dùng vẫn ở mức ổn định mặc dù chậm – tăng 2,9% trong quý 3 năm 2019.

Nhưng, sự sụt giảm bất ngờ về doanh số bán lẻ của Mỹ trong năm cũng đã làm dấy lên lo ngại rằng sự yếu kém trong lĩnh vực sản xuất có thể lan rộng trong nền kinh tế và tác động xấu đến phía người tiêu dùng. Trong khi đó, năm 2020, sẽ còn rất nhiều các sự kiện làm ảnh hưởng tới nền kinh tế, đó là cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020 sắp diễn ra dẫn tới nguy cơ tổng thống Donald Trump sẽ tăng cường chương trình chống  toàn cầu hóa. Và thỏa thuận thương mại toàn diện giữa Mỹ – Trung dài hạn là điều khó thực hiện.

Nhật Bản, Đức được cho rằng sẽ dễ rơi vào suy thoái kinh tế trong năm 2020 là do nền kinh tế của họ phụ thuộc nhiều vào thương mại và hội nhập mạnh mẽ vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Kinh tế Anh – triển vọng bị che phủ với sự bất ổn về chính trị. Do các vấn đề liên quan đến Brexit dẫn tới môi trường chính trị khó khăn và sự không chắc chắn về quan hệ thương mại với EU đã ảnh hưởng lớn tới sự phát triển của nền kinh tế ở Anh. Dù vậy, kinh tế Anh cũng không rơi vào suy thoái trong năm tới bởi đồng tiền mạnh sẽ giúp kìm giữ lạm phát ở Anh. Do đó, cùng với chính sách tài khóa hỗ trợ nhiều hơn từ Ngân hàng Anh, nền kinh tế Anh năm 2020 vẫn ở mức tạm ổn.

Bù lại cho sự sụt giảm kinh tế được dự báo diễn ra ở các nước có nền kinh tế mạnh thì các nền kinh tế thị trường mới nổi sẽ đóng góp không ít cho sự tăng trưởng của năm. Một số nước có nền kinh tế phát triển cũng được dự báo tăng trưởng hơn so với năm 2019, đó là Nga (2020 là 1,6%, tăng 0.5 điểm phần trăm so với dự báo kết thúc năm 2019 là 1,1%), Ấn Độ (dự báo tăng từ 5.6% năm 2019 lên 6,9% cho năm 2020), Brazil (dự báo tăng từ 1% lên tới 2% giai đoạn 2019-2020),…