Làm đúng như lời thầy dạy, nhưng oái oăm thay, không ít doanh nghiệp vẫn “sập tiệm”, bị cộng đồng tẩy chay. Vì sao vậy?
Money – centered, value – centered, principle – centered company
Các bạn khởi nghiệp thường bị các thầy dạy khởi nghiệp nhồi nhét cho tư duy “Phải kiếm tiền cái đã, mọi chuyện khác tính sau!”.
Đó là những doanh nghiệp được gọi là Profit – centered company hay money – driven company, là những công ty lấy lợi nhuận làm trung tâm hay những doanh nghiệp được dẫn dắt bởi đồng tiền.
Oái oăm là khi chỉ tập trung vào chuyện kiếm tiền, tiền lại không đến với doanh nghiệp. Doanh nghiệp không bán được hàng vì khách hàng không có cảm tình với những doanh nghiệp chỉ biết có tiền mà không nghĩ đến lợi ích mang lại cho khách hàng.
Thực tế, không ít doanh nghiệp bị khách hàng tẩy chay, bị cộng đồng lên án vì chỉ nghĩ đến lợi nhuận mà không nghĩ đến lợi ích của khách hàng và cộng đồng.
Sau đó thì có người khuyên các doanh nghiệp phải là Value – centered company hay value – driven company , tức phải được dẫn dắt bởi giá trị, được hiểu là giá trị cốt lõi (core values) của doanh nghiệp.
Các chuyên gia cho rằng chỉ khi nào doanh nghiệp lấy giá trị làm trung tâm và được dẫn dắt bởi giá trị (value driven) thì mới phát triển bền vững.
Tuy vậy, có không ít doanh nghiệp cũng lấy giá trị làm trung tâm và được dẫn dắt bởi giá trị, nhưng vẫn thất bại, thậm chí bị khách hàng ghét bỏ. Vì sao như vậy? Đó là vì giá trị cốt lõi của doanh nghiệp chịu sự chi phối bởi giá trị cốt lõi của người đứng đầu, mà giá trị cốt lõi của người đứng đầu thì lại đi ngược các nguyên lý, trái với các giá trị phổ quát của nhân loại (universal values) nên cũng bị khách hàng ghét bỏ, bị công chúng tẩy chay.
Vậy thì những doanh nghiệp nào sẽ kinh doanh bền vững? Nếu nói cho chuẩn, chỉ có những doanh nghiệp nào thuộc diện principle – centered companies (lấy các nguyên tắc hay nguyên lý làm nền tảng) và vận hành theo đúng các nguyên lý thì mới kinh doanh và phát triển bền vững.
Các nguyên lý cũng tương tự như những quy luật tự nhiên, luôn tồn tại khách quan, vĩnh hằng (timeless) và được cả nhân loại thừa nhận. Và các giá trị phổ quát của nhân loại (universal values) cũng được hình thành trên nền tảng các nguyên lý.
Doanh nghiệp vận hành thuận theo các nguyên lý và được dẫn dắt bởi các nguyên lý (Principle – centered hay principle- driven) sẽ phát triển bền vững! Cần hiểu rằng mọi nguyên lý đều hợp đạo lý!
———-
Không như các nguyên lý (luôn tồn tại khách quan như quy luật tự nhiên), giá trị cốt lõi của mỗi người là chủ quan, phụ thuộc vào tính cách, nhân cách của người đó. Kẻ bất lương có giá trị cốt lõi của kẻ bất lương, người tử tế có giá trị cốt lõi của người tử tế. Nếu dựa vào những giá trị cốt lõi bất lương để kinh doanh, mặc dù cũng là value – driven company, doanh nghiệp sẽ không bao giờ phát triển bền vững! Bạn đồng ý không?
Nguyễn Hữu Long