Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thống đốc Florida Ron DeSantis- hai ứng viên cho cuộc chạy đua vào Nhà Trắng, đều không nhiệt tình ủng hộ viện trợ cho Ukraine.

Hai ứng cử viên Đảng Cộng hòa tiềm năng đang được bỏ phiếu cao nhất trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng bao gồm cựu Tổng thống Donald Trump và Thống đốc Florida Ron DeSantis đã nói rõ rằng, nếu họ trở thành chủ nhân Nhà Trắng, huyết mạch vũ khí và đạn dược của Ukraine sẽ gặp nguy hiểm.

Lập trường của họ nhấn mạnh sự ác cảm đang ngày một gia tăng của những người bảo thủ đối với cuộc chiến tại Ukraine và việc Tổng thống Joe Biden dẫn đầu các nước phương Tây viện trợ cho cuộc kháng chiến của Kiev.

“Cái chết và sự hủy diệt phải kết thúc ngay bây giờ!” ông Trump viết trong bài phỏng vấn gửi cho Fox News về chiến sự Nga- Ukraine và sự tham gia của Mỹ. Trong khi đó, ông DeSantis cũng đã gửi tín hiệu rõ ràng nhất rằng, ông sẽ giảm viện trợ của Hoa Kỳ cho Ukraine nếu ông đắc cử Tổng thống Mỹ.

Trong cuộc phỏng vấn với Fox News hồi đầu tháng 3, ông DeSantis tuyên bố chính quyền Biden “không xác định được mục tiêu chiến lược rõ ràng” ở Ukraine. Đây là sự thay đổi đáng kể trong quan điểm của ông DeSantis, bởi trước đây ông từng ủng hộ mạnh mẽ việc viện trợ vũ khí cho Ukraine để đối đầu Nga.

Những lời cảnh báo của ông Trump rằng chỉ có ông ấy mới có thể ngăn chặn Thế chiến III và quan điểm của ông DeSantis rằng việc giúp đỡ Ukraine không phải là lợi ích an ninh quốc gia cốt lõi của Hoa Kỳ có thể sẽ thu hút được nhiều sự chú ý hơn sau khi một máy bay không người lái của Mỹ bị bắn rơi trên Biển Đen.

Mỹ đang dẫn đầu nỗ lực viện trợ vũ khí và đạn dược cho Ukraine

Nhiều ý kiến cho rằng, điều này có thể làm gia tăng lo ngại sẽ có một cuộc đụng độ trực tiếp giữa các lực lượng Mỹ và Nga kể từ sau khi quốc gia này can thiệp sâu vào chiến sự Nga- Ukraine.

Ảnh hưởng của cựu Tổng thống Trump và ông DeSantis chắc chắn sẽ làm sâu sắc thêm sự chia rẽ trong Hạ viện Hoa Kỳ. Sự chia rẽ đó đang thể hiện trong những cuộc trao đổi ban đầu của cuộc đua lựa chọn ứng viên của đảng Cộng hòa khi các ứng cử viên khác, bao gồm cựu đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley và cựu Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cảnh báo rằng việc không ngăn chặn Putin bây giờ có thể dẫn đến những cuộc đối đầu thảm khốc sau này.

Trong khi đó, ở phe còn lại, Thượng nghị sĩ Marco Rubio lập luận rằng Mỹ có lợi ích an ninh quốc gia ở Ukraine. Tương tự, Thượng nghị sĩ Nam Carolina Lindsey Graham, người đã ủng hộ nỗ lực tranh cử vào Nhà Trắng năm 2024 của ông Trump cho biết “Chúng tôi không đối đầu với Nga, chúng tôi đang cố gắng trục xuất người Nga khỏi Ukraine, và không có người Mỹ nào hy sinh trong cuộc chiến này”.

Giới quan sát nhận định, những tính toán chính trị của đảng Cộng hòa sẽ có tác động địa chính trị sâu sắc. Bình luận viên kỳ cựu Stephen Collinson của CNN đánh giá, sự hoài nghi ngày càng tăng của Đảng Cộng hòa về viện trợ của Mỹ cho Ukraine sẽ mang đến cho Tổng thống Volodymyr Zelensky một bài kiểm tra quan trọng nhất trong chiến dịch kêu gọi viện trợ vũ khí và đạn dược toàn cầu.

Việc ứng cử viên Tổng thống của Đảng Cộng hòa có thể từ bỏ Ukraine cũng sẽ trở thành một vấn đề lớn hơn đối với Tổng thống Biden, làm gia tăng áp lực buộc ông phải củng cố sự ủng hộ của người Mỹ đối với chính sách của ông tại Ukraine, vốn đã suy giảm nhẹ trong những tháng gần đây.

Theo khảo sát gần đây của AP-NORC, tỷ lệ ủng hộ của công chúng Mỹ với việc cung cấp vũ khí cho Ukraine đã giảm so với mùa xuân năm ngoái và thể hiện rõ nhất trong nhóm các đảng viên Cộng hòa, từ 53% vào tháng 5/2022 xuống còn 39% vào tháng 1/2023.

Nếu chiến sự Nga- Ukraine vẫn tiếp diễn vào năm tới, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ trở thành một cuộc trưng cầu dân ý để người dân Mỹ quyết định lựa chọn rằng, liệu Mỹ nên thực hiện nghĩa vụ đấu tranh cho tự do và dân chủ ở bất cứ đâu, hay quốc gia này nên đi theo khuynh hướng biệt lập hơn?

Cẩm Anh