Mới đây, Bộ GD&ĐT đã ban hành văn bản hướng dẫn tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2022, trong đó có 3 trường hợp được đặc cách thi tốt nghiệp.
Hướng dẫn nêu rõ, thứ nhất người học thuộc các đối tượng theo quy định tại Điều 12, Quy chế thi tốt nghiệp THPT được xét đặc cách tốt nghiệp THPT trong trường hợp bị tai nạn, bị ốm hoặc có việc đột xuất đặc biệt trước ngày thi không quá 10 ngày hoặc ngay trong buổi thi đầu tiên, không thể dự thi.
Điều kiện để đặc cách tốt nghiệp cho đối tượng này yêu cầu xếp loại về học lực và hạnh kiểm cả năm ở lớp 12 đều từ khá trở lên. Các trường hợp này cần chuẩn bị hồ sơ gồm: Hồ sơ nhập viện, ra viện do bệnh viện từ cấp huyện trở lên cấp (nếu bị tai nạn, bị ốm) hoặc xác nhận của UBND cấp xã nơi cư trú (nếu có việc đột xuất đặc biệt); biên bản đề nghị xét đặc cách tốt nghiệp THPT của trường phổ thông nơi đăng ký dự thi và hồ sơ minh chứng về xếp loại học lực, hạnh kiểm ở lớp 12.
Thứ hai, người học thuộc các đối tượng quy định tại điều 12 Quy chế này nếu đủ điều kiện dự thi được xét đặc cách tốt nghiệp THPT trong trường hợp bị tai nạn, bị ốm hay có việc đột xuất đặc biệt sau khi đã thi ít nhất một bài thi và không thể tiếp tục dự thi hoặc sau khi bị tai nạn, bị ốm hay có việc đột xuất đặc biệt tự nguyện dự thi số bài thi còn lại.
Đối với những trường hợp này điều kiện để được đặc cách tốt nghiệp phải có điểm của những bài đã thi để xét công nhận tốt nghiệp THPT đều đạt từ 5 điểm trở lên; xếp loại ở lớp 12 có học lực từ trung bình trở lên, hạnh kiểm từ khá trở lên. Hồ sơ để đặc cách gồm đơn đề nghị xét đặc cách của thí sinh; hồ sơ nhập viện, ra viện của bệnh viện từ cấp huyện trở lên (nếu bị tai nạn, bị ốm) hoặc xác nhận của UBND cấp xã nơi cư trú (nếu có việc đột xuất đặc biệt) và hồ sơ minh chứng về xếp loại học lực, hạnh kiểm ở lớp 12.
Thứ ba, Bộ GD&ĐT cũng xét đặc cách tốt nghiệp THPT cho vận động viên đạt thành tích xuất sắc trong các giải thi đấu thể thao quốc gia hoặc quốc tế, có thời gian tập huấn ở nước ngoài hoặc tham dự thi đấu tại các giải thể thao quốc tế trùng với thời gian thi tốt nghiệp THPT.
Về thủ tục, thí sinh nộp hồ sơ đặc cách cho hiệu trưởng/thủ trưởng nơi đăng ký dự thi chậm nhất 7 ngày sau buổi thi cuối cùng của kỳ thi (sau chiều 8/7). Thủ trưởng đơn vị nơi thí sinh đăng ký dự thi chịu trách nhiệm thu nhận và chuyển giao hồ sơ đặc cách cho Sở GD&ĐT. Hội đồng xét công nhận tốt nghiệp THPT xem xét, quyết định đặc cách cho thí sinh căn cứ hồ sơ và các quy định.
Cũng theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT, có ba đối tượng được miễn thi tất cả các bài thi của kỳ thi tốt nghiệp THPT. Cụ thể như sau:
Thứ nhất, người được triệu tập tham gia kỳ thi chọn đội tuyển quốc gia dự thi Olympic quốc tế hoặc Olympic khu vực các môn văn hóa nếu đáp ứng các điều kiện: Được triệu tập vào học kỳ 2 lớp 12, xếp loại cả năm lớp 12 đạt hạnh kiểm loại tốt và học lực từ loại khá trở lên, có tên trong danh sách miễn thi của Bộ GD&ĐT.
Thứ hai, người trong đội tuyển tham gia các cuộc thi Olympic quốc tế hoặc Olympic khu vực về khoa học kỹ thuật, văn hóa – văn nghệ nếu đáp ứng các điều kiện: Được triệu tập vào học kỳ 2 lớp 12, xếp loại cả năm lớp 12 đạt hạnh kiểm và học lực từ loại trung bình trở lên, có tên trong công văn đề nghị miễn thi và xác nhận tham dự tập huấn và dự thi đúng quy định của cơ quan tuyển chọn gửi đến sở GD&ĐT trước ngày thi tốt nghiệp THPT.
Thứ ba, người khuyết tật đặc biệt nặng và người khuyết tật nặng theo quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 3 Nghị định số 28/2012/NĐ-CP ngày 10/4/2012 của Chính phủ; người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên; con đẻ của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học, bản thân bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên, phải đáp ứng các điều kiện: Đối với người khuyết tật học theo chương trình giáo dục chung: Học hết chương trình THPT; đủ điều kiện dự thi theo quy định tại khoản 2 Điều 12 Quy chế này; có giấy xác nhận khuyết tật do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Đối với người khuyết tật không đáp ứng được chương trình giáo dục chung: Được Hiệu trưởng trường phổ thông nơi đăng ký học tập xác nhận kết quả thực hiện Kế hoạch giáo dục cá nhân từng năm ở cấp THPT; có giấy xác nhận khuyết tật do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Đối với người hoạt động kháng chiến, con đẻ của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học: Học hết chương trình THPT; đủ điều kiện dự thi theo quy định tại khoản 2 Điều 12 Quy chế này; có giấy xác nhận bị nhiễm chất độc hóa học và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Được biết, kỳ thi tốt nghiệp THPT diễn ra trên phạm vi toàn quốc với sự tham gia của khoảng 900.000 đến một triệu thí sinh mỗi năm. Kết quả kỳ thi chủ yếu được dùng để xét công nhận tốt nghiệp THPT. Hầu hết đại học, cao đẳng sử dụng điểm kỳ thi này như phương thức chính để xét tuyển đầu vào, bên cạnh nhiều phương thức khác.
Tuấn Linh