Mặc dù 2020 là năm căng thẳng với nhiều diễn biến mới của đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, bầu trời đêm vẫn tràn ngập những sự kiện thiên văn hấp dẫn và bắt mắt. Theo đó, bước sang năm mới 2021, sẽ tiếp tục có nhiều cảnh tượng tuyệt đẹp chờ đón người yêu mến vẻ đẹp của các thiên thể.
Dưới đây là 10 sự kiện thiên văn mong chờ nhất dành cho những người yêu thích các thiên thể và bầu trời đêm trong năm sắp đến, được tổng hợp bởi National Geographic.
1. Sao Kim và Sao Mộc trùng tụ vào ngày 11/2
Dự kiến, sao Kim và sao Mộc, sẽ xuất hiện bên cạnh nhau vào bình minh ngày 11/2. Hiện tượng này gọi là trùng tụ, mô tả trạng thái khi 2 hành tinh ở rất gần nhau trên bầu trời khi nhìn từ Trái Đất. Vào dịp này, ở phía xa tay phải của cặp đôi hành tinh trên, người xem còn có thể thấy được sao Thổ nằm cách đó không xa lắm.
2. Hội tụ 4 thiên thể vào ngày 9 và 10/3
Đây là một dịp lý thú khi người yêu thiên văn toàn cầu có thể chứng kiến 4 thiên thể cùng xuất hiện rất gần nhau trên bầu trời. Sao Thủy, sao Mộc và sao Thổ sẽ nằm gần như thẳng hàng, xếp bên cạnh bộ ba không xa là Mặt trăng lưỡi liềm.
3. Nguyệt thực toàn phần “Mặt trăng máu” vào ngày 26/5
Xuyên suốt Tây Bắc Mỹ, Tây Nam Mỹ, Australia và Đông Nam Á, người yêu thiên văn sẽ được chứng kiến một mặt trăng đỏ rực trong thời gian trải qua nguyệt thực toàn phần. Sự kiện ấn tượng này xảy ra khi Mặt trời, Trái đất và Mặt trăng “xếp thẳng hàng” một cách chính xác, khiến bóng của hành tinh xanh phủ kín hoàn toàn lên Mặt trăng.
4. Nhật thực “Vòng lửa” vào ngày 10/6
Những quốc gia nằm gần cực Bắc như Canada, Nga và một phần của Greenland sẽ có dịp chứng kiến nhật thực “vòng lửa” hình khuyên ngay vào lúc bình minh. Sự kiện tuyệt đẹp này xảy ra khi Mặt trăng, Mặt trời và Trái đất nằm thẳng hàng. Thế nhưng, tỷ lệ của khoảng cách giữa chúng vừa đủ để Mặt trăng không đủ che khuất toàn bộ mặt trời.
5. Sao Kim và Sao Hỏa trùng tụ vào ngày 12/7
Sau hoàng hôn, 2 hành tinh sáng rực rỡ này sẽ trông như thể “chạm nhau” trên bầu trời. Bên cạnh chúng sẽ là Mặt trăng khuyết bên cạnh, tạo nên một khung cảnh bắt mắt ăn ảnh. Cả hai hành tinh đứng cạnh nhau sẽ sáng đến mức có thể quan sát bằng mắt thường.
Ảnh: Andrew Fazekas
Sao Kim có phần nổi bật hơn, dễ dàng được nhìn thấy như một ngôi sao trên trời. Trong khi đó, ánh sáng phản chiếu từ sao Hỏa có phần mờ nhạt hơn, sẽ hơi khó nhận ra vào lúc đầu. Sau một khoảng thời gian điều tiết, người xem sẽ có thể cùng thấy được cả 2, nằm cách nhau một khoảng gần bằng đường kính của trăng tròn.
6. Mưa sao băng Perseid đạt đỉnh vào ngày 12 và 13/8
Đến giữa tháng 8 hằng năm, Trái đất sẽ đi qua một “đám mây” mảnh vỡ do sao chổi Swift-Tuttle tạo nên. Đây chính là nguyên nhân gây ra hiện tượng mưa sao băng Perseid khi các thiên thạch bốc cháy trong tầng trên của bầu khí quyển. Sự kiện này thường có thể sản sinh đến 60 sao một giờ.
Năm 2021 có vẻ sẽ mang đến dịp ngắm mưa sao băng Perseid đầy hứa hẹn, bởi thời điểm đạt đỉnh trùng vào lúc trời tối, không trăng. Bắc bán cầu là khu vực dễ quan sát hiện tượng này hơn, bởi sao băng tập trung chủ yếu xung quanh chòm sao Perseus. Với người nhìn ở Nam bán cầu, vị trí tập trung sao băng lần này sẽ bị hạn chế và nằm gần đường chân trời hơn.
7. Sao Hỏa và Sao Thủy trùng tụ ngày 18/8
Hai hành tinh nằm gần Mặt trời nhất là Sao Thủy và Sao Hỏa sẽ có dịp “hội ngộ” trên bầu trời nhìn từ Trái Đất. Tuy vậy, hiện tượng này hơi khó chiêm ngưỡng vì thời điểm diễn ra gần sát hoàng hôn.
8. Mưa sao băng Draconid vào ngày 8/10
Mưa sao băng Draconid tập trung ở bầu trời hướng Tây Bắc, với khoảng 10 đến 15 ngôi sao băng mỗi giờ. Thời gian quan sát tốt nhất là khi trời bắt đầu trở tối cho nửa đêm. Trong khoảng thời gian đạt đỉnh, các ngôi sao sẽ nằm cao phía trên đầu người quan sát trên khắp khu vực Bắc bán cầu. Draconid khá dễ để quan sát, bởi chúng nằm trong số những trận sao băng có tốc độ thấp nhất diễn ra hàng năm.
9. Nguyệt thực một phần ngày 19/11
Nguyệt thực cuối cùng trong năm sẽ có thể quan sát được ở Bắc và Nam Mỹ, Australia và nhiều khu vực tại châu Âu và châu Á. Tuy là nguyệt thực một phần, sẽ có đến 95% diện tích của trăng tròn nằm trong bóng tối của Trái đất. Trong pha cực đại, Mặt trăng sẽ hiện ra như thể nguyệt thực toàn phần trong một thời gian ngắn, dưới màu cam hoặc đỏ bắt mắt. Hiện tượng sẽ bắt đầu vào lúc 14:18 theo giờ Việt Nam.
10. Nhật thực toàn phần vào ngày 4/12
Vào cuối năm 2021, nhật thực toàn phần sẽ diễn ra ở khắp Nam Cực. Một số khu vực nằm gần cực Nam như Chile, Argentina, Nam Phi, Namibia và Australia sẽ có thể chiêm ngưỡng nhật thực một phần. Những người đi trekking đến cực Nam vào thời điểm này sẽ có cơ hội chụp Mặt trời bị che khuất nằm gần đường chân trời vào sáng sớm, bao quanh bởi các tảng băng trôi và lãnh nguyên lạnh giá cực kỳ mãn nhãn.
Minh Đức