Theo thông tin từ Bộ Công thương, từ ngày 01/01/2021, Liên minh châu Âu (EU) sẽ đưa ra bộ quy tắc mới không chấp nhận các tiêu chuẩn hữu cơ khác nhau được công nhận là tương đương với các tiêu chuẩn của EU. Thay vào đó, các nhà sản xuất hữu cơ phải áp dụng một bộ quy tắc mới của EU.
Thông cáo báo chí của Hội đồng châu Âu cho biết, quy định mới sắp ban hành của EU sẽ đảm bảo cạnh tranh công bằng, ngăn chặn gian lận và nâng cao lòng tin của người tiêu dùng. Quy định mới không chỉ kiểm soát việc sử dụng thuốc trừ sâu trong các sản phẩm nông sản, mà còn liên quan đến quản lý đất và sản xuất thực phẩm. Bộ quy tắc đơn nhất này cũng sẽ áp dụng cho các nông dân ngoài Liên minh Châu Âu xuất khẩu sản phẩm hữu cơ của họ sang thị trường EU.
(Hình minh họa)
Cụ thể, EU sẽ không chấp nhận các tiêu chuẩn hữu cơ khác nhau được công nhận là tương đương với các tiêu chuẩn của EU. Thay vào đó, các nhà sản xuất hữu cơ phải áp dụng một bộ quy tắc mới của EU thay thế các quy tắc tương đương. Quy tắc mới sẽ có phương pháp đồng nhất hơn để giảm nguy cơ ô nhiễm từ thuốc bảo vệ thực vật một cách vô tình. Các biện pháp phòng ngừa cũng sẽ chặt chẽ hơn dựa trên rủi ro cao dọc theo toàn bộ chuỗi cung ứng. Việc kiểm tra các trang trại và các cơ sở có rủi ro thấp sẽ diễn ra 24 tháng một lần, thay vì 12 tháng một lần như hiện nay. Tuy nhiên, các quốc gia thành viên sẽ áp dụng các quy trình quốc gia riêng nếu phát hiện ra các chất cấm trên các sản phẩm hữu cơ.
Cùng với đó, quy định mới cũng xác định mối liên hệ với đất như một nguyên tắc cơ bản, hệ sinh thái đất sẽ vẫn là một trong những yêu cầu cơ bản của sản xuất hữu cơ. Tuy nhiên, một số loại cây trồng sẽ được ngoại lệ, ví dụ, sản xuất hạt nảy mầm, không cần thay đổi canh tác liên quan đến đất đai.
Quy định mới về các sản phẩm hữu cơ sẽ áp dụng cho các sản phẩm nông nghiệp chưa qua chế biến và đã được chế biến được sử dụng làm thực phẩm và thức ăn chăn nuôi. Sản phẩm đã được chế biến chỉ có thể được dán nhãn hữu cơ khi ít nhất 95% thành phần nông sản là hữu cơ.
Theo đánh giá của nhiều chuyên gia kinh tế, quy định mới của EU sẽ công bằng cho các nhà sản xuất nông nghiệp châu Âu. Nhưng sẽ là một hạn chế lớn đối với các nhà sản xuất hữu cơ nhỏ (các sản phẩm ngũ cốc, đậu và hạt có dầu) ở các nước đang phát triển, trong đó có nhiều hộ nông dân Việt Nam có thể sẽ không thể đáp ứng được quy định mới về xuất khẩu ngũ cốc, đậu và hạt có dầu của EU.
Có thể thấy rằng, theo quy định mới các nhà sản xuất hữu cơ ở các nước đang phát triển sẽ phải đối mặt với những thách thức khác nhau so với các nhà sản xuất châu Âu. Nhiều loại cây ngũ cốc, hạt và hạt có dầu ở các nước đang phát triển đang được sản xuất trên quy mô lớn ở các vùng cận nhiệt đới (đậu tương, vừng, hạt chia). Những loại khác ở vùng cận biên và nghèo (hạt diêm mạch quinoa, hạt kê fonio). Những vùng này sẽ có các vấn đề khí hậu và bệnh thực vật khác nhau. Các tiêu chuẩn về cơ sở hạ tầng, chất lượng nước và vận hành không thể so sánh được với những tiêu chuẩn trung bình của nông dân châu Âu. Cùng với đó, các chuyên gia cũng đặc biệt quan tâm đến tình trạng gian lận, vì trên thực tế, hiện tại việc chứng nhận và công nhận đối với một số thực phẩm hữu cơ tốt cho sức khỏe đã trở thành một ngành kinh doanh.
Quốc Cường