Theo hãng tin Kyodo, Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO) vừa công bố kết quả khảo sát cho thấy ngày càng nhiều doanh nghiệp nước này mở rộng hoạt động kinh doanh ở khu vực Đông Nam Á, cũng như giảm quy mô hoạt động tại Trung Quốc do tình trạng leo thang căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington.

Cuộc khảo sát được JETRO thực hiện trong tháng 11 và 12/2019, với sự tham dự của đại diện 9.975 công ty Nhật Bản có công việc kinh doanh ở nước ngoài. JETRO cho biết 41% các doanh nghiệp Nhật Bản đang cân nhắc mở rộng hoạt động tại Việt Nam trong 3 năm tới, tăng 5,5% so với 1 năm trước đó.

Cũng theo JETRO, 36,3% các doanh nghiệp Nhật Bản cũng có quan điểm tương tự với thị trường Thái Lan, tăng 1,5%, trong khi tỷ lệ ở Trung Quốc là 48,1%, giảm 7,3% so với một năm trước.

JETRO cho biết 41% các doanh nghiệp Nhật Bản đang cân nhắc mở rộng hoạt động tại Việt Nam trong 3 năm tới, tăng 5,5% so với 1 năm trước đó.

Báo cáo công bố của JETRO cũng cho thấy 36,3% người được hỏi đưa ra câu trả lời tương tự cho Thái Lan, tăng 1,5 điểm %, trong khi tỉ lệ ở Trung Quốc là 48,1%, giảm 7,3 điểm %.

JETRO đánh giá “Kể từ năm 2018, căng thẳng gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc đã thúc đẩy hoạt động đầu tư của các công ty Nhật Bản ở khu vực Đông Nam Á”. Trong khi đó, khoảng 80% doanh nghiệp Nhật Bản kinh doanh ở nước ngoài dự báo rằng doanh thu sẽ giảm trong năm nay do nhu cầu thu hẹp bởi đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19.

Đại dịch cũng dẫn đến sụt giảm mạnh đầu tư của Nhật Bản ở thị trường châu Á. Trong 5 tháng đầu năm nay, đầu tư của Nhật Bản ở Indonesia giảm 75% so với cùng kỳ năm 2019, trong khi mức này tính chung ở Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) giảm 35,5%.

Báo cáo trên cũng nhận xét rằng khoảng cách trong đầu tư của các công ty Nhật Bản sang ASEAN và Trung Quốc đã được nới rộng ra 20,4 tỉ yen (191 triệu USD) trong năm 2019, so với 10,2 tỉ yen của năm 2017.

Ở một diễn biến khác, Kyodo News dẫn nguồn tin cho hay, một đơn vị sản xuất thép, kim loại màu và các bộ phận kim loại ở khu vực Tokyo đã chuyển một số dây chuyền sản xuất ở Trung Quốc sang Thái Lan, cũng như chuyển các mặt hàng xuất sang Mỹ từ Trung Quốc đến Thái Lan – động thái đánh dấu tiến trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu.

Đồng thời, theo Japan Times, một nhà sản xuất thép và kim loại màu ở Shikoku cũng cho biết, họ đang lên kế hoạch chuyển các mặt hàng xuất khẩu sang Mexico từ Trung Quốc đến Việt Nam. Trong khi đó, ông Shinya Nojima – Chủ tịch Công ty Sản xuất linh kiện bán dẫn Fujikin Inc. cho biết “Chúng tôi đã suy nghĩ về việc gia tăng hoạt động tại Việt Nam từ trước cả khi gói trợ cấp được công bố”.

Khi đại dịch bùng phát và khiến các nhà cung cấp cho Fujikin tại Trung Quốc rơi vào tình trạng “tê liệt” vào đầu năm nay, các khách hàng của công ty này đã hết sức lo lắng. Thế nên, việc doanh nghiệp Nhật tìm hướng thoát khỏi Trung Quốc để giảm sự phụ thuộc và bảo vệ chuỗi cung ứng thông qua đa dạng hoá nơi sản xuất, trong bối cảnh dịch bệnh và căng thẳng Mỹ – Trung tiếp tục leo thang là điều hoàn toàn dễ hiểu.

Nhận định về tiềm năng của Việt Nam, Trưởng đại diện Văn phòng JETRO tại TP.HCM Hirai Shinji cho rằng, trước Covid-19, Việt Nam đã là một điểm đến phổ biến, nhờ tiềm năng phát triển, mức tăng trưởng GDP cao và quy mô thị trường. Sau dịch Covid-19, xu hướng này sẽ phổ biến hơn nhiều vì doanh nghiệp Nhật nhận thấy Chính phủ Việt Nam kiểm soát đại dịch rất nhanh chóng.

Linh Nga