Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa có kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong công tác quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai trên địa bàn tỉnh Kiên Giang.
Nhiều địa phương cho phép tách thửa đất nông nghiệp dẫn đến hệ quả làm gia tăng tình trạng phân lô, khó kiểm soát
Xác định sai giá đất, thất thoát hàng trăm tỷ đồng
Theo kết luận thanh tra, từ 1/1/2016 – 31/12/2017, Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang phê duyệt không đúng thẩm quyền đơn giá đất cụ thể để làm căn cứ thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với 16 dự án đầu tư trên địa bàn huyện đảo Phú Quốc, vi phạm Luật Đất đai 2013 và Nghị định số 44,45,46/2014/NĐ-CP của Chính phủ.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Kiên Giang cũng cho phép gia hạn nộp tiền và miễn phạt chậm nộp tiền sử dụng đất đối với Công ty cổ phần Đầu tư phát triển du lịch Phú Quốc trái thẩm quyền, số tiền cần truy thu lên tới hơn 64 tỷ đồng.
Ngoài ra, báo cáo cho biết trong quá trình thanh tra phát hiện Sở Tài chính tỉnh Kiên Giang xác định sai giá đất cụ thể để làm căn cứ thu tiền sử dụng đất tại dự án Khu du lịch sinh thái đảo Phú Quốc của chủ đầu tư Công ty cổ phần Sài Gòn Sovico Phú Quốc. Theo đó, TTCP cho biết cần truy thu về ngân sách nhà nước 17,7 tỷ đồng.
Tại Dự án Khu du lịch sinh thái Ngôi Sao-Lucky Star Resort thuộc chủ đầu tư Công ty TNHH Ngôi sao, TTCP cũng yêu cầu truy thu 62 tỷ đồng do UBND tỉnh Kiên Giang đã xác định ưu đãi, hỗ trợ, xếp dự án này vào diện được ưu đãi đầu tư vào nông nghiệp nông thông, không đúng quy định của pháp luật dẫn đến Cục Thuế tỉnh miễn tiền sử dụng đất cho công ty này sai quy định.
Không dừng lại ở đó, đối với một số dự án trên địa bàn huyện Phú Quốc thuộc diện giao đất trước ngày 1/7/2014 nhưng thời gian giao thực tế sau ngày này, TTCP cho biết, việc Cục thuế tỉnh tiến hành giảm 50% tiền sử dụng đất với các dự án trên là chưa phù hợp, phải thu hồi về ngân sách trên 255,8 tỷ đồng.
Cũng theo báo cáo, Cục thuế tỉnh Kiên Giang cũng tự ý miễn tiền thuê đất trong thời gian xây dựng cơ bản với 10 dự án đầu tư khi chưa đủ điều kiện miễn giảm, cần phải thu hồi về ngân sách số tiền 53,5 tỷ đồng; và yêu cầu thu hồi 93 tỷ đồng đối với việc miễn tiền thuê đất theo chính sách ưu đãi đầu tư với 6 tổ chức được Nhà nước cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư chưa phù hợp.
Riêng về việc không phạt nộp chậm đối với một số tổ chức, cá nhân chậm nộp tiền sử dụng đất, thuê đất đất, định giá tiền thuê đất chưa chính xác, chưa điều chỉnh đơn giá thuê, TTCP yêu cầu thu hồi số tiền lên tới 255 tỷ đồng.
Đáng chú ý, Thanh tra Chính phủ cũng yêu cầu tỉnh Kiên Giang xác định lại giá đất tại dự án Khu lấn biển Tây Bắc TP Rạch Giá để tránh thất thoát ngân sách như các trường hợp trên.
Buông lỏng quản lý, loạn phân lô bán nền
Bên cạnh các sai phạm trong định giá đất, giao đất, thuê đất, Thanh tra Chính phru cũng cũng xác định Sở NN&PTNT tỉnh Kiên Giang, Ban quản lý rừng phòng hộ Phú Quốc và Vườn Quốc gia Phú Quốc buông lỏng quản lý, dẫn tới tình trạng lấn chiếm đất rừng diễn ra trong một thời gian dài.
Thậm chí, trong quá trình thanh tra, TTCP cũng phát hiện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Kiên Giang, Ban Quản lý rừng phòng hộ Phú Quốc và Vườn Quốc gia Phú Quốc buông lỏng quản lý rừng, dẫn tới tình trạng các hộ dân lấn chiếm đất rừng diễn ra trong một thời gian dài nhưng chậm được ngăn chặn, xử lý, dẫn đến một số hộ dân được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chồng lấn với diện tích đã cấp giấy chứng nhận trước đó cho Vườn Quốc gia Phú Quốc.
Bên cạnh đó, trong giai đoạn 2011-2014, toàn bộ 145/145 đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn tỉnh Kiên Giang không lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chi tiết, vi phạm Luật Đất đai 2003. UBND tỉnh Kiên Giang cũng đã lỏng lẻo trong kiểm tra, giám sát, không đôn đốc khiến các dự án chậm tiến độ trong thời gian dài, chậm xử lý các dự án chây ì, gây lãng phí nguồn tài nguyên đất, nhất là các dự án trên địa bàn huyện Phú Quốc.
TTCP đề nghị UBND tỉnh Kiên Giang chỉ đạo các cơ quan chức năng xem xét thu hồi chủ trương đầu tư, thu hồi đất đối với 43 dự án đầu tư chậm tiến độ nhiều năm.
Không dừng lại ở đó, Thanh tra cũng chỉ điểm, từ tháng 01.2016 đến hết tháng 6/2017, trên địa bàn Phú Quốc có hơn 17.000 thửa đất nông nghiệp với diện tích dưới 500m2 được cho phép tách thửa, dẫn tới tình trạng chuyển nhượng đất nông nghiệp tràn lan, phức tạp.
Tìm hiểu của phóng viên cho thấy, đỉnh điểm đầu năm 2018, tình trạng phân lô bán nền trái phép nhiễu loạn khiến thị trường Phú Quốc liên tục sốt sảo, nhiều tổ chức, cá nhân xây dựng hạ tầng trái phép trên đất nông nghiệp nhằm mục đích phân lô, tách thửa đất nông nghiệp với diện tích nhỏ để chuyển nhượng.
Tệ hơn là việc phân lô tách thửa còn bị nhiều đối tượng lợi dụng để “đánh lậm” một thửa đất bán cho nhiều người, hàng chục khách hàng rơi vào tình trạng tiền mất, đất không đòi được, thị trường nhiễu loạn. Thời điểm đó, UBND tỉnh Kiên Giang đã buộc phải ra lệnh cấm phân lô tách thửa đất Phú Quốc để ổn định thị trường.
Diệu Hoa