Theo ông Hoàng Hồng Giang, Phó Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam (Bộ Giao thông vận tải) cho biết, tắc nghẽn tại các cảng lớn trên thế giới khiến tình trạng thiếu container, thiếu tàu liên tục xảy ra. Tuy nhiên, các khoản phụ phí hãng tàu áp dụng tại Việt Nam vẫn không tăng, không phát sinh phụ phí mới.
Trước đó vào thời điểm cuối tháng 7/2021, cảng Cát Lái – cảng biển đảm nhận 40% hàng xuất nhập khẩu của Việt Nam – có hiện tượng 80% mặt bằng cảng liên tục trong tình trạng ứ đọng conntainer do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhiều địa phương phía Nam thực hiện giãn cách xã hội khiến doanh nghiệp phải dừng hoạt động, hàng nhập về chứa đầy các kho, mặt bằng cảng cũng bị chiếm dụng để phục vụ container hàng nhập khẩu.
Nhận diện nguy cơ tắc nghẽn tại cảng biển, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải đã chỉ đạo Cục Hàng hải Việt Nam và các đơn vị chuyên môn, phân tích tình hình, đề xuất các phương án xử lý và báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành liên quan đưa ra cơ chế phối hợp, tập trung di chuyển khẩn cấp các container tồn bãi vào các bãi ICD trong các khu, cụm công nghiệp. Sau 1 tuần triển khai quyết liệt, đồng bộ, diện tích khai thác cảng Cát Lái được đưa về ngưỡng an toàn, luôn trống từ 25 – 40% công suất bãi, nguy cơ ùn tắc được ngăn chặn và hoạt động tiếp nhận tàu, phục vụ hàng xuất nhập khẩu tại Cát Lái ổn định.
Giá cước vận tải biển của Việt Nam vẫn giữ ổn định, thấp nhất trong khu vực.
Liên quan đến thông tin trên, Phó Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam chia sẻ, với các cảng khác trong cả nước, Bộ Giao thông vận tải cũng chỉ đạo Cục Hàng hải và các doanh nghiệp cảng liên tục rà soát, kiểm tra, xây dựng phương án di dời container, tăng cường liên kết giữa các cảng trong cùng khu vực và trên cả nước, nếu nguy cơ ùn tắc xuất hiện ở một cảng bất kỳ, dòng chảy hàng hóa xuất nhập khẩu không bị gián đoạn. Đến nay, cảng biển Việt Nam không tái diễn tình trạng tắc nghẽn.
Bên cạnh đó, Cục Hàng hải Việt Nam cũng nhận định, việc bảo đảm ổn định hoạt động khai thác cảng biển không chỉ giúp hàng hóa xuất nhập khẩu lưu thông ổn định, duy trì tăng trưởng mà còn mang đến lợi thế cho các hiệp hội, chủ hàng, doanh nghiệp trong quá trình thương lượng giá cước vận chuyển với hãng tàu.
Phóng viên thông tin thêm, theo Cục Hàng hải Việt Nam, cảng Los Angeles và cảng Long Beach ở bang California (hai cảng đảm nhận 40% lưu lượng hàng container vào Mỹ) vẫn đang ùn tắc nặng (từ 9/10 đến nay). Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại nhiều cảng ở New York, Savannah, Georgia do nhu cầu vận chuyển tăng cao bất thường. Trong khi đó, công tác xếp dỡ, giải phóng hàng hóa đang thiếu cả về công nhân cảng và phương tiện vận chuyển, lái xe. Để giải quyết tình hình này, Mỹ đã thực hiện kế hoạch “90 ngày chạy nước rút”. Trong 90 ngày, các cảng biển, đặc biệt là cảng Los Angeles và cảng Long Beach sẽ làm việc 24/7 để đẩy nhanh tiến độ xử lý container cập cảng thay vì chỉ làm 5 ngày/tuần, nghỉ vào buổi tối và cuối tuần.
Hiện nay, đại dịch COVID-19 không chỉ tác động mạnh vào hiệu suất khai thác các cảng ở Mỹ mà còn làm suy giảm năng lực nhiều cảng khác tại Trung Quốc, Châu Âu. Mới đây nhất, tháng 8/2021, cảng Ningbo Zhoushan (Chiết Giang, Trung Quốc)-cảng container đông đúc thứ 3 trên thế giới-đã đóng cửa một phần khi phát hiện công nhân cảng nhiễm virus SARS-CoV-2 biến chủng Delta. Trước đó, tháng 5/2021, cảng Yantian (Thâm Quyến, Trung Quốc), cũng phải đóng cửa trong gần 1 tháng khi dịch COVID-19 bùng phát, khiến lượng lớn hàng hóa trên các tuyến Châu Á-Bắc Mỹ bị nghẽn nhiều ngày.
Tại Việt Nam, để phát triển vận tải đường thủy nội địa, ông Bùi Thiên Thu, Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa Việt Nam cho rằng cần giải quyết các điểm nghẽn, điểm tiềm ẩn tai nạn giao thông trên tuyến hành lang vận tải thủy chính.
Từ đó, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư cảng, bến và phương tiện hiện đại, có kích thước lớn để thúc đẩy xu hướng vận chuyển hàng container bằng phương tiện thủy nội địa, từ cảng biển cửa ngõ vào sâu trong nội địa.
Đồng thời, khuyến khích, hỗ trợ đầu tư phát triển hệ thống cảng theo cụm, kết nối thuận lợi tối đa với đường bộ, cảng cạn, tạo điều kiện hình thành các cảng đầu mối có quy mô lớn có công nghệ bốc xếp hiện đại, tiến tới hình thành các trung tâm logistics đường thuỷ nội địa và tham gia vận tải đa phương thức. Nghiên cứu phát triển phương tiện thủy nội địa chuyên dùng, phương tiện chở container phù hợp với đặc thù kết cấu hạ tầng đường thuỷ nội địa theo từng khu vực và tuyến vận tải ven biển.
Bảo An