Giá cà phê xuất khẩu bình quân của Việt Nam trong quý đầu năm 2022 đạt mức 2.230 USD/tấn, tăng 24,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Dù đạt mức tăng trưởng cao nhưng dự báo của các chuyên gia, cà phê Việt sẽ phải chịu nhiều thách thức trong năm nay.
Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, xuất khẩu cà phê của Việt Nam trong tháng 3/2022 đạt trên 211.000 tấn, đem về 474,44 triệu USD; tăng 51,4% về lượng và tăng 47,7% về trị giá so với tháng 2/2022; so với tháng 3/2021 tăng 24,4% về lượng và tăng 52% về trị giá.
Tháng 3/2022, giá xuất khẩu bình quân cà phê của Việt Nam đạt mức 2.248 USD/tấn, giảm 2,5% so với tháng 2/2022, nhưng tăng 22,2% so với tháng 3/2021. Tính chung cả quý I/2022, giá xuất khẩu bình quân cà phê của Việt Nam đạt mức 2.230 USD/tấn, tăng 24,9% so với cùng kỳ năm 2021. Theo phân tích mới nhất của Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO), sản lượng cà phê toàn cầu niên vụ 2021 – 2022 giảm 2,1% xuống 167,2 triệu bao, trong khi đó, tiêu thụ tăng 3,3% lên 170,3 triệu bao.
Như vậy, thị trường cà phê thế giới niên vụ 2021-2022 sẽ ghi nhận mức thâm hụt kỷ lục 3,1 triệu bao do sản lượng của Brazil thấp. Hiện quốc gia này là nhà xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới, theo sau là Việt Nam.
Tổ chức Cà phê Quốc tế cũng cảnh báo cán cân cung – cầu cà phê có thể phải đối mặt với những rủi ro liên quan đến tăng trưởng kinh tế thế giới đi xuống, nhu cầu tiêu thụ giảm trong khi chi phí trồng, chế biến, vận chuyển cà phê đều tăng do căng thẳng Nga – Ukraine leo thang.
Dự báo xuất khẩu cà phê sẽ chịu nhiều thách thức trong năm 2022.
Các thương nhân trong ngành hàng cà phê chia sẻ, mặc dù giá xuất khẩu cà phê tháng 2 và tháng 3/2022 tăng lạc quan, nhưng trên thị trường thế giới, trong nửa đầu tháng 4/2022, giá cà phê robusta đã giảm do nguồn cung loại cà phê này tăng và áp lực đáo hạn hợp đồng quyền chọn kỳ hạn tháng 5/2022.
Cà phê robusta của Việt Nam, Brazil và Indonesia (Indonesia là quốc gia đứng thứ 3 về xuất khẩu cà phê, sau Việt Nam ), gần sát nhau về thời kỳ thu hoạch. Việc 3 “cường quốc” về cà phê là Brazil, Việt Nam và Indonesia liên tiếp thu hoạch gần như cùng thời điểm đã gây áp lực lên việc tiêu thụ do nguồn cung quá dồi dào. Điều này có thể khiến giá cà phê robusta tiếp tục giảm trong thời gian tới.
Mặc dù niên vụ 2021-2022 sản lượng cà phê của Brazil sụt giảm, nhưng trong năm tới, dự báo sẽ tăng mạnh. Mới đây, Rabobank đưa ra mức điều chỉnh dự báo sản lượng cà phê arabica của Brazil niên vụ mới 2022-2023 sẽ tăng 31,8% lên 41,1 triệu bao. Trong khi đó, người tiêu dùng có xu hướng cắt giảm chi tiêu do lạm phát tăng cao, tình hình kinh tế khó khăn, khiến trong ngắn hạn nhu cầu cà phê có thể sụt giảm.
Nhu cầu sụt giảm, nguồn cung tăng lên có thể khiến giá cà phê giảm trong những tháng cuối năm, xuất khẩu cà phê còn phải đối diện nhiều thách thức.
Mới đây Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương Việt Nam) cũng đưa ra dự báo giá cà phê robusta xuất khẩu trong thời gian tới sẽ còn chịu áp lực giảm giá trong vòng 2 tháng tới. Nguyên nhân do dòng vốn đầu cơ chảy mạnh vào dầu thô do căng thẳng địa chính trị chưa có dấu hiệu lắng dịu.
Thời gian tới, các doanh nghiệp Việt Nam cần nhanh chóng tận dụng cơ hội từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Vương quốc Anh (UKVFTA) mang lại để giúp doanh nghiệp giành lại thị phần đã mất trong năm 2021, mở rộng kim ngạch xuất khẩu tại thị trường này.
Theo các chuyên gia cà phê, để nhanh chóng tận dụng cơ hội từ UKVFTA và EVFTA mang lại, doanh nghiệp Việt Nam phải tổ chức sản xuất cà phê theo tiêu chuẩn Anh và tiêu châu Âu, đồng thời tích cực chủ động xây dựng và phát triển quan hệ bạn hàng với các tập đoàn phân phối lớn.
Đặc biệt, phải chủ động được công nghệ bảo quản và vận chuyển nông sản bằng đường biển; sử dụng tốt chính sách tín dụng ưu đãi và dịch vụ đánh giá, xác minh tín nhiệm của khách hàng của các ngân hàng Anh.
Phương Anh