Thị trường suy giảm do nhiều tin tiêu cực cùng lúc

Thị trường chứng khoán trong nước thời gian vừa qua đã có nhịp phục hồi, sau khi VN-Index giảm điểm từ mức đỉnh 1.530 xuống 1.170 điểm, tương đương mức giảm gần 24%, là một trong những thị trường giảm mạnh nhất trên thế giới, chỉ sau Hungary và Nga.

0-ck

 

Nhiều nguyên nhân được đưa ra lý giải cho mức sụt giảm này, là từ bất ổn quốc tế tới những bất ổn riêng của thị trường trong nước, nhà đầu tư trên thị trường cũng mang tâm lý lo ngại các rủi ro. Điều này được thể hiện qua giá trị thanh khoản trung bình tháng vừa qua chỉ trong khoảng 15.000 tỷ đồng, tương đương với cuối năm 2020 – thời gian trước khi bùng nổ giá trị thanh khoản bởi sự tham gia mạnh mẽ của các nhà đầu tư F0.

Có thể thấy, những biến số liên quan đến chiến tranh, lạm phát, đứt gãy chuỗi cung ứng, hay những đánh giá về nguy cơ suy thoái trên thị trường là những vấn đề đang được nhà đầu tư đang quan tâm hiện nay. Cùng với đó, có những nhận định của các chuyên gia rằng, thị trường chứng khoán có thể tiếp tục giảm về mức 950 điểm, gây hoang mang cho nhiều nhà đầu tư.

Về vấn đề này, ông Đỗ Anh Việt, Giám đốc Tư vấn đầu tư CTCK VPS đánh giá, thời gian trước đã có nhiều dự báo của các chuyên gia rằng VN-Index sẽ lên 1.600 -1.800 điểm, nhưng sau đó sụt giảm rất nhanh và mạnh xuống dưới mức thấp nhất là 1.170 điểm. Lúc này, lại xuất hiện các nhận định thị trường sẽ về mốc 950 điểm. Vậy chúng ta phải hiểu ở góc độ các chuyên gia nhận định là dựa trên cái gì? Lúc VN-Index đạt 1.500 điểm, đã xảy ra các vụ việc điều tra làm trong sạch thị trường, cộng với việc trái phiếu có một số vấn đề phát sinh ngắn hạn, gây ra sự suy giảm dòng tiền ngắn hạn, có những dòng tiền rút ra đột ngột khiến thị trường giảm nhanh. Bên cạnh đó, các tác tin đồn tiêu cực, sai sự thật cũng gây nhiễu loạn thị trường…

Cùng thời điểm đó, chiến tranh Nga – Ukraine bùng nổ, giá dầu tăng cao, đẩy lạm phát tăng cao dẫn đến các nỗi lo liên tiếp xảy ra. Cộng thêm việc tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) và giảm bảng cân đối kế toán, Chính phủ Việt Nam cũng bắt đầu có sự theo dõi đối với tín dụng ngân hàng,… Nhiều vấn đề xảy ra đi cùng với các động thái trên thị trường Việt Nam cùng một lúc, đã tạo ra sự suy giảm đột ngột trên thị trường và các quỹ cũng nhìn thấy những rủi ro ngắn hạn, nên bắt đầu thực hiện các nghiệp vụ để đảm bảo cân bằng rủi ro. Đó là những lý do tại sao thị trường chứng khoán đang từ nhận định xu hướng tăng lại lập tức đảo chiều quay ngược như vậy.

“Tuy nhiên, theo quan điểm của tôi, tất cả những vấn đề này chỉ là khó khăn ngắn hạn, còn thực tế là thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn đang tiếp tục tăng trưởng tốt, các doanh nghiệp hoạt động tốt thì vẫn là các yếu tố tích cực hỗ trợ thị trường”, ông Việt nhận định.

Như vậy đã gần 6 tháng đầu năm đã trôi qua, nhìn lại để thấy thị trường chứng khoán Việt Nam có một vấn đề đó là ảnh hưởng từ phân tích của các chuyên gia ở những thời điểm nhạy cảm, làm ảnh hưởng lớn đến tâm lý nhà đầu tư. Nhiều nhà đầu tư đã đóng sạch danh mục của mình khi thị trường trên đà đi xuống. Do vậy, những người tham gia thị trường cần giữ vững tâm lý, có sự nghiên cứu dưới góc nhìn độc lập của mình và đầu tư về lâu dài.

Thị trường vẫn có nhiều điểm tích cực

Cũng theo ông Việt, khi đánh giá bất kỳ một thị trường nào, chúng ta đều phải hiểu các nguyên nhân, hiện trạng và tương lai sau đó. Ví dụ ở thời điểm dịch COVID-19 bùng phát, thị trường chứng khoán Việt Nam đã giảm hơn 30%, khi đó toàn bộ thế giới lockdown phong toả, nền kinh tế bị ảnh hưởng nặng nề, nhưng sau đó cũng nhanh chóng hồi phục trở lại.

Nên với hiện tại, những khó khăn có thể ảnh hưởng tới thị trường như lạm phát mới chỉ là dự báo trong tương lai, trong khi chỉ số này vẫn đang trong tầm kiểm soát. Còn khó khăn thực lúc này là về dòng tiền và tâm lý nhà đầu tư.

“Nhìn sang các thị trường châu Âu, hay Mỹ sẽ thấy, các nền kinh tế này đang đối mặt với các khó khăn ảnh hưởng nghiêm trọng khi lạm phát cao kỷ lục, tăng lãi suất liên tục với tốc độ nhanh, FED thu hẹp bảng cân đối kế toán,… nhưng thị trường của Mỹ chỉ giảm tối đa khoảng 20% và đến hiện tại điều chỉnh về mức giảm khoảng 8-9%. Trong khi tại Việt Nam, với những dự báo xấu nhất thì chúng ta sẽ vẫn tăng trưởng khoảng 5%, mà khi tăng trưởng rồi thì tăng trưởng của các công ty lớn vẫn sẽ tiếp tục, chứ không thể chuyển về mức âm. Vì thế, với nền định giá tốt, dự kiến tăng trưởng tốt trong vòng 2 năm tới, thì định giá thị trường chứng khoán không thể tiếp tục đưa về mốc 950 điểm như một vài chuyên gia nhận định.

Giả thiết thị trường có xảy ra diễn biến xấu như vậy thật, cũng là do xảy ra đổ vỡ ngắn hạn, tâm lý ngắn hạn của nhà đầu tư, nhưng rồi thị trường cũng sẽ tăng lại rất nhanh sau đó, tương tự thời điểm COVID-19 vừa qua. Theo tôi, những nỗi sợ hãi này chỉ là nỗi sợ hãi về tương lai chứ không phải là nỗi sợ hãi có thật và các nhà đầu tư nên có sự ổn định tâm lý vững vàng khi tham gia thị trường”, ông Việt khuyến nghị.

Còn theo ông Phan Lê Thành Long, chuyên gia tài chính, bất kỳ một biến cố nào đều có thể xảy ra trên thị trường tài chính, dù xác suất thấp đi chăng nữa. Vì vậy, khi đưa ra những ý kiến nhận định chỉ số VN-Index về một khoảng nào đó, thì phải kèm theo các điều kiện, kịch bản đánh giá.

“Từ nay đến cuối năm cũng không thể loại trừ các biến cố không lường trước được, đơn cử như đầu năm vừa qua, chiến tranh là biến cố hoàn toàn không ngờ tới, hay sức ép lạm phát sẽ lớn hơn. Vì chúng ta chỉ lường trước từ cuối năm ngoái rằng, FED sẽ tăng lãi suất, còn những vấn đề khác không có trong dự tính, nên các nhà đầu tư đã bán sạch cổ phiếu của mình và việc kiểm soát hành vi đầu tư là điều không hề dễ”, vị chuyên gia phân tích.

Ông Long cũng đánh giá thêm, vấn đề nằm ở chỗ lớp nhà đầu tư mới hiện nay đang bị tâm lý rất nặng nề, nhận thức thị trường đang rất tệ, vì các yếu tố, sự kiện xảy ra khiến mọi người rút tiền ra, các công ty thì mua lại trái phiếu trước hạn,… Khi mua lại trái phiếu trước hạn cũng dẫn đến một dòng tiền rút khỏi thị trường chứng khoán tương đối nhiều, kéo đến câu chuyện thanh khoản của thị trường trong giai đoạn này thấp hơn so với giai đoạn bùng nổ. Mặc dù tâm lý người bán – người mua ngập ngừng, chưa xác lập được xu thế nhưng theo triển vọng dài hạn, thì cơ hội cũng sẽ nhiều với mức định giá như hiện nay của thị trường.

Diễm Ngọc