Trong bài phát biểu chào mừng năm mới tối 31/12/2023, Nữ hoàng Đan Mạch đã tuyên bố sẽ thoái vị vào ngày 14/1/2024 và nhường ngôi cho Thái tử Frederik.
Triều đại 52 năm của Nữ hoàng là triều đại dài nhất của một vị quân chủ trong lịch sử Đan Mạch, bà đảm nhận vai trò Nữ hoàng ở tuổi 31 vào năm 1972 khi cha bà, Vua Frederik IX qua đời. Kể từ đó, Nữ hoàng đã trở thành nguyên thủ quốc gia được yêu mến và kính trọng cũng như là người đại diện cho Vương quốc Đan Mạch. Khi Nữ hoàng thoái vị tại Hội đồng Nhà nước vào Chủ nhật (14/1/2024), đây sẽ là sự kiện lịch sử đặc biệt vì lần đầu tiên sau gần 900 năm một sự kiện thoái vị diễn ra ở Đan Mạch.
Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen đã ra tuyên bố cảm ơn Nữ hoàng vì “sự cống hiến suốt đời và những nỗ lực không mệt mỏi cho Vương quốc” và khẳng định rằng “Nữ hoàng Margrethe là biểu tượng của đất nước Đan Mạch và là đại diện cho đất nước Đan Mạch và dân tộc Đan Mạch trong suốt những năm qua.“
Ngày 14/01/2024 lúc 8 giờ tối (giờ Hà Nội), việc kế vị ngai vàng sẽ diễn ra trong cuộc họp của Hội đồng Nhà nước vào thời điểm Nữ hoàng ký tuyên bố thoái vị. Thái tử sẽ kế vị ngai vàng Đan Mạch với tư cách là Vua Frederik thứ 10. Đồng thời, Công nương Mary sẽ được gọi là Nữ hoàng Mary. Cặp đôi Hoàng gia từ nay sẽ mang danh hiệu Vua và Hoàng hậu Đan Mạch.
Vào lúc 9 giờ tối (giờ Hà Nội), Vua Frederik X sẽ bước ra ban công của Cung điện Christiansborg, khi Thủ tướng tuyên bố việc lên ngôi của Đức Vua. Sau tuyên bố này, 3 x 27 phát đại bác sẽ được bắn từ Sixtus Battery (Holmen, Copenhagen) để chào mừng sự kiện này. Sau khi kế vị ngai vàng, Đức vua mới, theo Hiến pháp, sẽ đảm nhiệm tất cả các nhiệm vụ của nguyên thủ quốc gia Vương quốc Đan Mạch.
Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen cho biết: “Vương quốc (Đan Mạch) sẽ có triều đại mới với một Đức vua và Hoàng hậu mới. Chúng ta có thể mong chờ điều này khi biết rằng Đức vua và Hoàng hậu đã sẵn sàng đảm nhận những trách nhiệm và nhiệm vụ“.
Hoàng gia Đan Mạch có mối liên hệ thân thiết đặc biệt với Việt Nam vì cố Hoàng thân Henrik, cha của Đức vua sắp kế vị Frederik X, đã trải qua một số năm niên thiếu và tuổi trẻ ở Việt Nam. Năm 2009, Nữ hoàng đã có chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam cùng với Cố Hoàng thân Henrik và Vợ chồng Thái tử. Tháng 11/2011, Thái tử thăm Việt Nam lần thứ hai. Gần đây nhất, vào tháng 11/2022, Vợ chồng Thái tử đã có chuyến thăm chính thức lần thứ ba tới Việt Nam nhân dịp kỷ niệm 51 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Đan Mạch và Việt Nam. Với chủ đề “Chung tay kiến tạo tương lai xanh hơn”, Vợ chồng Thái tử đã dẫn đầu phái đoàn doanh nghiệp với hơn 30 công ty Đan Mạch sở hữu công nghệ và bí quyết tiên tiến về chuyển đổi xanh đến thăm Hà Nội, Hải Phòng, Hà Nam, thành phố Hồ Chí Minh và Bình Dương.
Để chào mừng sự chuyển giao ngai vàng có tính lịch sử này, Đại sứ quán Đan Mạch tại Việt Nam sẽ mở Sổ Chúc mừng tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Những người muốn để lại lời cảm ơn tới Nữ hoàng và gửi những lời chúc tốt đẹp nhất tới Đức vua Frederik X có thể ghé thăm đại sứ quán tại tầng 7, tòa nhà BIDV, 194 Trần Quang Khải hoặc Văn phòng Kinh tế và Thương mại Đan Mạch tại tầng 5, tòa nhà CENTEC, 72-74 Nguyễn Thị Minh Khai, quận 3, TP.HCM trong giờ làm việc từ ngày 15 – 26/01/2024.
Ngoài ra, Đại Sứ quán Đan Mạch cũng sẽ tổ chức một cuộc thi online tìm hiểu về lịch sử Hoàng gia Đan Mạch và mối liên hệ đặc biệt giữa Hoàng gia Đan Mạch và Việt Nam để kỷ niệm sự kiện này.
T.Lan