Chính quyền của Tổng thống D.Trump đã có cơ hội để ngăn chặn “thảm họa” COVID-19 đang diễn ra trên nước Mỹ nhưng họ đã cho thấy sự “quá chủ quan”.
Tổng thống Donald Trump đã đưa ra một dự đoán “nghiệt ngã” vào hôm thứ ba vừa qua rằng, ngay cả với việc cách ly xã hội mà Hoa Kỳ đang làm, ít nhất vẫn sẽ có từ 100.000 đến 200.000 người Mỹ có thể sẽ chết vì COVID-19.
Tổng thống Donald Trump đã đưa ra một dự đoán ít nhất sẽ có từ 100.000 đến 200.000 người Mỹ có thể sẽ chết vì COVID-19. Ảnh NYT.
Đó là một con số khủng khiếp! Một con số còn nhiều hơn số người chết trong một năm do HIV/AIDS, ma túy, bạo lực súng đạn hoặc tai nạn xe hơi ở Mỹ cộng lại. Và trực quan hơn, 100.000 còn nhiều hơn số thương vong của Mỹ trong toàn bộ Chiến tranh Việt Nam.
Bởi vì Mỹ có thể ngăn chặn được nếu không rơi vào tâm lý chủ quan. Và nếu chính quyền Trump chuẩn bị tốt hơn cho đại dịch, thì quốc gia này có thể đã tránh được việc nói về 100.000 đến 200.000 ca tử vong.
Céline Gounder, một nhà dịch tễ học tại Đại học New York cho rằng, số người chết ước tính là không thể tránh khỏi. Nếu chính quyền Mỹ quan tâm theo dõi diễn biến của dịch bệnh và chuẩn bị hệ thống y tế ngay khi nghe báo cáo từ Trung Quốc, có thể sẽ có một kịch bản “rất khác”.
Đối với nhiều người, vụ dịch Ebola 2014 đã phơi bày mối đe dọa. Nước Mỹ vốn khá dễ tổn thương khi đối mặt các đại dịch. Tuy nhiên, trước cả những năm dẫn đến sự bùng phát của COVID-19, Trump không coi trọng vấn đề này.
Chính quyền của ông đã đóng cửa văn phòng giám sát dịch bệnh và đại dịch ở Nhà Trắng, được thành lập sau khi dịch Ebola bùng phát. Sau đó liên tục đề xuất cắt giảm các Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) và các cơ quan y tế công cộng khác.
Vào thời điểm cả thế giới đang đối mặt với một mối đe dọa nghiêm trọng vào tháng 1 và tháng 2, Trump và chính quyền của ông lại “ngồi chơi xơi nước” và …mặc kệ. Mặc dù sau đó, Trump tuyên bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng.
Nhưng bộ máy của ông đã thất bại trong việc thiết lập các cơ sở hạ tầng để xét nghiệm và cách ly trên toàn quốc. Bên cạnh đó, các phòng xét nghiệm tư nhân với các rào cản quan liêu và quy định ngặt nghèo trong khi sử dụng bộ dụng cụ xét nghiệm bị lỗi cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng bùng nổ của dịch bệnh tại Mỹ.
Thực tế, Nhà trắng đã không làm gì ngay từ đầu để tăng quy mô sản xuất thiết bị bảo vệ cá nhân (PPE) cho các nhân viên chăm sóc sức khỏe. Một sự thiếu hụt đáng trách trong thời điểm dịch bệnh.
Đây không chỉ là vấn đề ở phía D.Trump. Một số vấn đề rõ ràng không nằm trong sự kiểm soát của ngài Tổng thống, cách mà các quan chức địa phương và các tiểu bang như ở New York hay là Florida phản ứng với cuộc khủng hoảng đã làm cho nó càng “tồi tệ” hơn.
Nhưng trách nhiệm chính vẫn thuộc về lãnh đạo cao nhất, đã có rất nhiều cảnh báo về “những gì sẽ xảy ra”. Tuy nhiên, ông đã “bỏ ngoài tai” tất cả, các cơ hội để làm tốt hơn, thực thi những hành động mạnh mẽ hơn để làm giảm số ca tử vong.
Ông Trump đã phản ứng với các rủi ro bằng cách tước bỏ các “vũ khí chuẩn bị cho đại dịch”. Năm 2018, sa thải John Bolton, cố vấn an ninh quốc gia, tiếp sau đó sa thải Tom Bossert, một cố vấn an ninh nội địa và sau đó, tiếp tục “cho nghỉ hưu” người ứng phó với đại dịch, Chuẩn đô đốc Timothy Ziemer và đội an ninh y tế toàn cầu. Cho “ngồi chơi xơi nước” nhóm nghiên cứu Tổng cục An ninh y tế toàn cầu.
Vào thời điểm đó, Bolton, cố vấn an ninh quốc gia mới của Mỹ, người theo chủ nghĩa tân bảo thủ nói rằng, việc cắt giảm là cần thiết để “hợp lý hóa” Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ. Nhưng có thể nói nước Mỹ dường như chưa sẵn sàng cho một cuộc khủng hoảng dịch bệnh ở mức độ phải đối mặt bây giờ.
Ngay cả khi đã rõ ràng rằng đại dịch COVID-19 là một mối đe dọa thực sự nhưng Trump vẫn cố tình hạ thấp sự nguy hiểm của nó khi bùng phát. Ông đã so sánh COVID-19 mới với “cúm mùa” tại Mỹ trong khi trên thực tế nó nguy hiểm và dễ lây lan hơn nhiều.
Ông gọi những lo ngại về đại dịch virus này là một “trò lừa bịp”. Ông nói trên truyền hình quốc gia rằng, dựa trên “linh cảm” của mình, tỷ lệ tử vong của căn bệnh này thấp hơn nhiều so với các quan chức y tế công cộng dự kiến. Và thật hài hước, Trump còn định dùng Chúa để loại bỏ COVID-19 vào dịp lễ Phục sinh khiến cho các nhà thờ bị chật cứng!
Giọng điệu của Trump đã thay đổi trong những tuần gần đây. Ông điều chỉnh mở rộng việc cách ly xã hội cho đến hết tháng Tư. Tuy nhiên, trong phát biểu, vẫn lặp đi lặp lại COVID-19 là bệnh … cúm mùa.
Tổng thống Trump kiểm tra bộ dụng cụ thử nghiệm Covid-19 do Abbott Labs phát triển
Một cuộc điều tra gần đây của New York Times cho thấy, Nhà trắng đã thất bại trong việc tăng quy mô việc xét nghiệm các ca bệnh. CDC đã phát triển các bộ xét nghiệm riêng cho COVID-19 nhưngnó…bị lỗi và CDC phải mất nhiều tuần để khắc phục. Kết quả là, Mỹ chỉ xét nghiệm khoảng…100 mẫu mỗi ngày vào giữa tháng 2!
Cuối cùng, soi vào nội các, ba cơ quan chịu trách nhiệm phát hiện và chống lại các mối đe dọa như COVID-19 đã không chuẩn bị đủ nhanh. Ngay cả khi các nhà khoa học nhìn vào Trung Quốc và gióng lên hồi chuông cảnh báo, không một lãnh đạo nào của các cơ quan này truyền đạt được sự cấp bách cần thiết để thúc đẩy một cuộc “phòng thủ” cho nước Mỹ.
Thất bại này một mình đã khiến Mỹ trở thành tâm dịch của thế giới. Sự bùng phát mỗi ngày một lớn, buộc người Mỹ phải chấp nhận một sự thật cay đắng rằng “nước Mỹ sẽ lên đỉnh” của thế giới về các ca nhiễm hay là tử vong.