Theo Công văn hỏa tốc số 2638/TCHQ-GSQL của Tổng cục Hải quan gửi Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam; Hiệp hội Lương thực Việt Nam; các doanh nghiệp xuất khẩu gạo; Cục Hải quan các tỉnh, thành phố, cho biết: Từ 0 giờ ngày 25/4 đến ngày 30/4, Tổng cục Hải quan sẽ mở tờ khai đăng ký xuất khẩu gạo đối với những lô hàng gạo đã đưa vào cảng biển quốc tế, cửa khẩu quốc tế từ 24/3/2020 nhưng chưa đăng ký được tờ khai hải quan.

Công văn số 2638/TCHQ-QSQL do Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Mai Xuân Thành ký nêu rõ, thực hiện ý kiến của Bộ Công Thương về việc xử lý dứt điểm các lô hàng gạo đã đưa vào cảng, cửa khẩu quốc tế từ 24/3 nhưng chưa mở được tờ khai hải quan, từ 0 giờ 00 phút ngày 25/4, Tổng cục Hải quan sẽ thiết lập hệ thống để các doanh nghiệp thực hiện việc đăng ký tờ khai hải quan.

300.000 tấn gạo kẹt ở các cảng sẽ được mở tờ khai xuất khẩu.

Cụ thể, Tổng cục Hải quan đã thiết lập trên Hệ thống VNACCS/VCIS để các doanh nghiệp thực hiện việc đăng ký tờ khai hải quan từ 0 giờ 00 phút ngày 25/4/2020 đến hết ngày 30/4/2020 đối với các lô hàng gạo đã đưa vào cửa khẩu quốc tế, cảng biển quốc tế trước ngày 24/3/2020 nhưng chưa được đăng ký tờ khai hải quan.

Các doanh nghiệp thuộc danh sách chi tiết tại Phụ lục thực hiện việc đăng ký tờ khai hải quan với số lượng gạo đăng ký trên tờ khai hải quan không được vượt quá số lượng gạo thực tế đã đưa vào cảng biển quốc tế, cửa khẩu quốc tế có văn bản xác nhận của doanh nghiệp kinh doanh cảng trong đó nêu rõ số lượng gạo đã đưa vào trước ngày 24/3/2020, còn lưu giữ tại cảng biển quốc tế, cửa khẩu quốc tế, chi cục hải quan xác nhận và lưu hồ sơ hải quan.

Trường hợp các doanh nghiệp có lô hàng gạo đang lưu giữ tại các cảng biển quốc tế, cửa khẩu quốc tế từ trước ngày 24/3/2020 nhưng chưa được tổng hợp trong danh sách tại Phụ lục kèm theo công văn này thì gửi thông tin chi tiết về Tổng cục Hải quan kèm xác nhận của cơ quan Hải quan, doanh nghiệp kinh doanh cảng để được cập nhật vào hệ thống.

Đối với các tờ khai hải quan đã được đăng ký (theo danh sách đã công bố trên Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Hải quan) trong hạn ngạch 400.000 tấn nhưng quá 15 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan, doanh nghiệp không xuất trình hàng hóa để cơ quan Hải quan kiểm tra, Cục Hải quan các tỉnh, thành phố chỉ đạo các chi cục hải quan nơi đăng ký tờ khai hải quan thực hiện hủy tờ khai hải quan theo quy định tại Điều 22 Thông tư 38/2015/TT-BTC được sửa đổi bổ sung tại Thông tư 39/2018/TT-BTC và báo cáo về Tổng cục Hải quan trước 9 giờ 00 phút ngày 27/4/2020.

Cục Hải quan các tỉnh, thành phố, chi cục hải quan nơi đăng ký tờ khai hải quan hoàn toàn chịu trách nhiệm trong trường hợp đến thời điểm nêu trên, Tổng cục Hải quan không nhận được báo cáo các tờ khai hủy trên hệ thống.

Trên cơ sở số lượng hàng hóa của tờ khai hủy, Tổng cục Hải quan sẽ hồi lại hạn ngạch xuất khẩu trong tháng 4/2020, thông báo công khai trên Cổng thông tin điện tử hải quan và thiết lập trên Hệ thống VNACCS/VCIS để các doanh nghiệp tiếp tục đăng ký tờ khai hải quan xuất khẩu từ 0 giờ 00 phút ngày 28/4/2020 theo các nguyên tắc quản lý hạn ngạch quy định tại Điều 2 Quyết định 1106/QĐ-BCT của Bộ trưởng Bộ Công Thương.

Như vậy, sau đúng 1 tháng các lô hàng gạo bị kẹt ở các cảng do lệnh dừng xuất khẩu đột ngột đã được phép mở tờ khai để xuất khẩu. Đây là tin vui và là nguyện vọng của các doanh nghiệp xuất khẩu gạo dã được các cơ quan truyền thông phản ánh trong một tháng qua.