Khi bắt đầu xâm nhập một thị trường nào đó, chúng ta sẽ thấy các doanh nghiệp lớn mở ngay một cửa hàng quy mô lớn ở những địa điểm đông người lui tới để thu hút sự chú ý ngay từ đầu.
Khi đã đạt độ phủ nhận biết nhất định, các công ty mới mở các cửa hàng khác tại các vùng ven.
Tuy nhiên, không phải lúc nào chiến lược nhân bản này cũng hiệu quả, bởi vì chi phí ở trung tâm ngày càng đắt đỏ, và nếu sản phẩm chưa hoàn chỉnh, thì độ phủ hóa thành “con dao hai lưỡi”.
“Gieo cấy” mô hình ngân hàng mới
Là một doanh nhân nhạy bén, AP Giannini bắt đầu quan sát thấy một lượng lớn dân nhập cư có nhu cầu gửi tiết kiệm và vay tiền, nhưng không ai muốn phục vụ. Do đó, năm 1904, AP Giannini đã thành lập Bank of Italy tại San Francisco, Mỹ.
Năm 1906, San Francisco gặp một trận động đất kinh hoàng kèm theo hỏa hoạn. Trong khi tất cả các ngân hàng đều tuyên bố đóng cửa để đề phòng trộm cắp, thì Bank of Italy đã chớp cơ hội này để thử nghiệm một hình thức hoạt động ngân hàng mới.
Theo đó, Bank of Italy sẵn sàng cho những người dân có ít tài sản vay tín chấp để có vốn tái xây dựng nhà cửa và làm ăn. Ngân hàng này cũng chấp nhận những khoản tiền gửi nhỏ chỉ 1 USD, thu hút rất nhiều người nhập cư nghèo đến gửi tiền.
Sau một vài năm, AP Giannini thấy hầu hết những khoản cho vay tín chấp đều được hoàn trả đầy đủ. “Gieo cấy” và thử nghiệm xong mô hình cho vay tín chấp và gửi tiền dành cho người nghèo, Bank of Italy bắt đầu “nhân bản” để mở rộng mô hình đã được kiểm nghiệm của mình.
Bách hóa xanh và thử nghiệm ở vùng ngoại ô
Chiến lược “gieo cấy” và nhân bản không hề xa lạ với các công ty lớn. Gần đây, chiến lược này được áp dụng một cách triệt để và nhuần nhuyễn bởi Công ty CP Đầu tư Thế Giới Di Động (MWG).
Còn nhớ năm 2015, tất cả mọi người đều bất ngờ khi MWG thông báo sẽ gia nhập mảng bán lẻ thực phẩm. Tuy nhiên, trong suốt 2 năm đầu, và thậm chí là đến năm 2018, đa số mọi người ở trung tâm TP.HCM đều không hề có cơ hội trải nghiệm cửa hàng Bách Hóa Xanh. Hóa ra, MWG không đi theo chiến lược soái hạm với một cửa hàng chuẩn mực ngay tại trung tâm thành phố, mà quyết định “gieo cấy” thử nghiệm các cửa hàng này tại những vùng ngoại ô khu vực quận Bình Tân, TP.HCM.
Đến cuối năm 2018, sau nhiều lần thử nghiệm và sửa chữa với 400-500 cửa hàng ở khu vực ngoại thành TP.HCM, MWG mới tìm được “điểm chạm” và có được mô hình vừa ý. Đến cuối năm 2020, doanh nghiệp này bắt đầu nhân rộng mô hình và bắt đầu mở rộng khắp địa bàn miền Nam.
Chắc, nhưng tăng tốc cực nhanh
Có thể nói, chiến lược gieo cấy và nhân bản là một chiến lược chậm mà chắc, nhưng khi đã chắc chắn rồi thì tăng tốc nhanh kinh khủng. Trên thực tế, Bank of Italy chỉ mất khoảng 1- 2 năm để đánh giá khả năng thu hồi vốn của mô hình mới, nhưng khi đã thành công, họ nhanh chóng bành trướng khắp cả nước Mỹ.
Thay vì đầu tư tất tay và chấp nhận rủi ro với một cửa hàng kiểu mẫu ngay từ đầu, các doanh nghiệp với số vốn hạn chế có thể lựa chọn một địa bàn nhỏ để thử nghiệm mô hình và sản phẩm mới. Trong quá trình “gieo cấy” thử nghiệm này, nếu thất bại thì mất mát nhỏ, nhưng thành công sẽ được nhân bản mạnh mẽ.
Chiến lược gieo cấy và nhân bản không chỉ phù hợp với mảng ngân hàng hay bán lẻ, mà còn cực kỳ phù hợp với các sản phẩm ăn uống mới như Cơm tấm Phúc Lộc Thọ, Trà sữa Maycha, mì cay Gochu…
Bạch Lân