Canada là thị trường lớn về sản xuất và tiêu thụ da giày. Hàng năm, nước này nhập khẩu trung bình từ 2-2,5 tỷ USD. Do đó, để mở rộng thị phần, tăng tốc độ tăng trưởng kim ngạch vào Canada bền vững, các doanh nghiệp Việt Nam cần sớm chuyển đổi theo hướng xây dựng thương hiệu riêng.
Theo thống kê, Canada là nước được xếp hạng top 5 thị trường tiêu dùng nhiều sản phẩm giày dép nhất thế giới và top 13 thế giới về quy mô thị trường. Đến năm 2030, nhu cầu nhập khẩu giày dép của Canada ước tính có thể lên đến 2,7 tỷ USD/năm. Canada tiêu dùng nhiều nhất là các loại giày dép có đế cao su, nhựa, da hoặc tổng hợp với phần trên làm bằng da, các loại giày dép có đế cao su, nhựa và phần trên làm bằng vật liệu tổng hợp, hoặc vải dệt và giày thể thao. Tuy nhiên, theo tính toán Canada sẽ chỉ có thể tự cung cấp khoảng 10% cho nhu cầu nội địa và phải nhập khẩu đến 90%.
Trước đó năm 2021, Trung Quốc là nước xuất khẩu nhiều nhất vào Canada, với 734 triệu USD. Việt Nam đứng thứ hai với 543 triệu USD, Italia 247 triệu USD, Campuchia 133 triệu USD và Indonesia 89 triệu USD. Dự kiến năm 2022, xuất khẩu da giày của Việt Nam vào thị trường Canada lần đầu tiên sẽ vượt mức 700 triệu USD, nghĩa là tăng gấp 3,5 lần so với cách đây 10 năm và gần 1,5 lần so với trước khi có Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).
Liên quan đến thị trường Canada, TS. Trần Thu Quỳnh – Tham tán Thương mại Việt Nam tại Canada, trong 10 nước xuất khẩu lớn nhất vào thị trường Canada, đối thủ cạnh tranh chủ yếu của Việt Nam là Campuchia (được hưởng GST) và Indonesia (sắp ký kết Hiệp định hợp tác kinh tế toàn diện CEPA với Canada). Ngoài ra, những đối thủ cạnh tranh trên thị trường Canada cùng phân khúc như Trung Quốc, Indonesia, Ấn Độ, Bangladesh cũng cho thấy Việt Nam khá yếu về chuỗi cung ứng hoàn chỉnh cho ngành.
Theo nhận định của TS. Trần Thu Quỳnh, tốc độ tăng trưởng kim ngạch và thị phần da giày của Việt Nam tại Canada cho thấy hiệu ứng tích cực của hiệp định mang lại. Tuy nhiên, để tốc độ tăng trưởng kim ngạch vào Canada bền vững và để mở rộng thị phần, các doanh nghiệp Việt Nam cần sớm chuyển đổi theo hướng xây dựng thương hiệu riêng. Bên cạnh đó, sản xuất thương hiệu riêng của Việt Nam cần hướng vào phân khúc thu nhập trung bình thấp của giới trẻ, chịu khó thay đổi và sẵn sàng tiêu dùng vì đây vẫn còn là các thị trường ngách nhiều tiềm năng, có biên độ lợi nhuận cao.
Các doanh nghiệp cần tích cực tham gia các hội chợ, triển lãm quốc tế vì đây vừa là cơ hội làm việc trực tiếp với các nhà mua buôn để tìm kiếm các đơn hàng gia công, vừa là cơ hội để mở rộng khả năng tham gia vào các phân khúc giày dép thời trang, giày dép đi biển, giày dép trẻ em và giày dép trong nhà… Mặt khác, cũng có thể tính đến chuyên môn hoá vào các loại giày dép đặc chủng, giày dép bảo hộ, giày đồng phục công nghiệp (giày làm hầm lò, giày phòng cháy, giày làm nghề gỗ…) để có thị trường và thương hiệu riêng uy tín. Tránh phụ thuộc vào các đơn hàng gia công và các điều kiện của đối tác vì Việt Nam sẽ sớm không còn ưu thế về giá nhân công.
Đáng lưu ý, người tiêu dùng Canada cũng rất quan tâm đến sản phẩm dán nhãn Eco, chứng nhận vật liệu (GOLS, FSC, Oeko-Tex 100, GOTS…) và khả năng tái chế của sản phẩm. Do đó, các doanh nghiệp da giày Việt Nam phải tích cực chuẩn hoá, đổi mới quy trình sản xuất, đồng thời cần chuẩn bị cả theo hướng tự động hoá, giảm hàm lượng nhân công trong sản xuất để nâng cao năng lực cạnh tranh.
Minh Anh