Ngày 22/2 đánh dấu 5 năm kể từ khi Hiệp định Tạo thuận lợi thương mại (TFA) có hiệu lực vào năm 2017, các luồng thương mại toàn cầu được định vị tốt cho sự phục hồi sau đại dịch nhờ sự tiến bộ ổn định của các thành viên của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).
Tổng giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala cho biết, TFA đã giúp hỗ trợ khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng toàn cầu và kêu gọi nỗ lực hơn nữa để giúp các nền kinh tế chống chọi với những thách thức trong tương lai. TFA bao gồm các cam kết xúc tiến việc vận chuyển, giải phóng và thông quan hàng hóa, bao gồm cả hàng hóa quá cảnh, có hiệu lực cách đây 5 năm khi WTO có được sự đồng ý của 2/3 Hiệp định từ 164 thành viên. Hiệp định cũng bao gồm các điều khoản để giúp các nước đang phát triển và kém phát triển (LDCs) nhận được hỗ trợ kỹ thuật và nâng cao năng lực để thực hiện TFA.
Những nỗ lực của các thành viên WTO trong việc thực hiện TFA trong 5 năm qua là rất quan trọng đối với khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng toàn cầu, điều này quan trọng hơn bao giờ hết trong bối cảnh yêu cầu phục hồi bền vững sau đại dịch. Cải cách biên giới để thực hiện các cam kết của TFA, chẳng hạn như hợp lý hóa các thủ tục thương mại, phê duyệt nhanh chóng đối với hàng hóa dễ hư hỏng và thiết lập cổng thông tin, đã giúp đảm bảo rằng thực phẩm, vắc xin, sản phẩm y tế và các nguồn cung cấp thiết yếu khác tiếp tục đến tay người dân bất chấp điều kiện khó khăn.
Ảnh minh họa
Tuy nhiên, còn nhiều việc phải làm. Người lao động, các doanh nghiệp nhỏ và nhiều nền kinh tế đang phát triển nằm trong số những người bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi đại dịch. Việc thực hiện đầy đủ TFA được hỗ trợ bởi viện trợ nâng cao năng lực từ các đối tác, sẽ là cần thiết để giúp các nền kinh tế phục hồi và chống chọi tốt hơn với các cú sốc trong tương lai.
Tính đến ngày 22/2, các thông báo do các thành viên WTO đệ trình cho thấy họ đã cam kết thực hiện 74,3% nghĩa vụ TFA hiện tại. TFA là hiệp định đầu tiên của WTO, trong đó các thành viên đang phát triển và kém phát triển có thể xác định lịch trình thực hiện của riêng mình và tìm cách nâng cao năng lực thực hiện thông qua việc cung cấp các hỗ trợ và viện trợ liên quan.
Các thành viên đã phát triển được yêu cầu thực hiện tất cả các điều khoản của TFA kể từ khi hiệp định có hiệu lực. Nguồn nhân lực và đào tạo, hỗ trợ sửa đổi luật hoặc quy định hoặc thực hiện những luật mới, và công nghệ thông tin và truyền thông là một trong những loại yêu cầu phổ biến nhất về hỗ trợ kỹ thuật và nâng cao năng lực của các nước đang phát triển và các nước kém phát triển theo báo cáo từ lần đầu tiên đánh giá của TFA, mà các thành viên đã kết thúc vào tháng 11 năm ngoái.
Báo cáo bao gồm danh sách các thành viên trình bày về các biện pháp tạo thuận lợi thương mại mà họ đã thực hiện để giảm thiểu cuộc khủng hoảng Covid-19. Ví dụ, Tonga đã sử dụng Điều 7.8 của TFA để xúc tiến các lô hàng và tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhập khẩu vắc xin Covid-19 trong khi Paraguay và Liên minh châu Âu đã nêu lên những lợi ích của việc thiết lập các quy trình số hóa, được khuyến khích theo TFA, để cho phép công việc từ xa và kinh doanh liên tục trong đại dịch. Các thành viên, với sự hỗ trợ của Ban Thư ký WTO, sẽ tổ chức một sự kiện kỷ niệm TFA vào cuối năm nay để nắm bắt tiến độ thực hiện và thảo luận về các công việc tiếp theo.
Lưu Kỳ