Trong hai năm kể từ khi RCEP có hiệu lực, một cấu trúc hợp tác khu vực mới với lợi ích chung và sự phát triển chung đã hình thành sơ bộ.
Xây dựng khu vực thương mại Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) thành thị trường khu vực lớn và cấp cao không chỉ giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế khu vực và toàn cầu mà còn ổn định nền kinh tế toàn cầu đang phải đối mặt với những bất ổn ngày càng gia tăng.
Hai năm qua đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể về thương mại và đầu tư giữa các quốc gia thành viên RCEP, điều này đã giúp hội nhập hơn nữa ngành công nghiệp và chuỗi cung ứng, từ đó thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực nói chung.
2 năm thực thi RCEP đưa khu vực trở thành thị trường lớn
Bằng cách thúc đẩy thương mại khu vực, thúc đẩy đầu tư nội khu vực và hội nhập hơn nữa ngành công nghiệp và chuỗi cung ứng khu vực, RCEP đã mang lại lợi ích thương mại và đầu tư đáng kể, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng kinh tế khu vực.
Trên thực tế, RCEP có tiềm năng thúc đẩy đáng kể tăng trưởng thương mại và đầu tư trong tương lai. Bằng cách tập trung vào việc giúp các nền kinh tế kém phát triển tham gia thuận tiện hơn vào thị trường khu vực để họ có thể nâng cao khả năng cạnh tranh kinh tế của mình, RCEP đã và đang tiếp thêm sức sống cho thị trường khu vực. Ví dụ, vào năm 2022, Lào và Myanmar đã tăng khối lượng thương mại nội vùng lần lượt là 28,13% và 13,68% so với cùng kỳ năm trước, đóng góp vào mức tăng trưởng GDP tương ứng là 2,7% và 3,8%.
Bên cạnh đó, sự tăng trưởng nhanh chóng về thương mại và đầu tư giữa Trung Quốc và các nước thành viên ASEAN là điểm nhấn lớn nhất của trao đổi thương mại và kinh tế trong khuôn khổ RCEP. ASEAN có vai trò dẫn dắt trong RCEP, trong đó Trung Quốc là nước thúc đẩy quan trọng nhất cho hiệp định thương mại tự do khu vực.
Khối lượng thương mại giữa Trung Quốc và ASEAN vào năm 2023 tăng 4,9% so với năm 2021 – một năm trước khi RCEP có hiệu lực. Do đó, có thể hy vọng rằng việc tăng cường thương mại RCEP sẽ giúp hội nhập hơn nữa ngành công nghiệp và chuỗi cung ứng, đẩy nhanh quá trình hội nhập kinh tế khu vực.
Nói một cách khách quan, do một số quốc gia thành viên vẫn chưa thực hiện tất cả các quy định của RCEP nên cần phải đảm bảo các nước có thể nâng cao hơn nữa sức sống của thị trường khu vực rộng lớn của RCEP. 5 đến 10 năm tới sẽ là thời kỳ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng của ASEAN và là giai đoạn quan trọng cho quá trình chuyển đổi cơ cấu và nâng cấp nền kinh tế.
Để giải phóng tối đa tiềm năng tăng trưởng của mình, các thành viên cần phải hợp tác để loại bỏ các rào cản phi thuế quan và đảm bảo doanh nghiệp thực hiện các quy tắc RCEP. Quy mô thị trường khổng lồ của khu vực RCEP, kết hợp với các thỏa thuận thể chế về tự do hóa và thuận lợi hóa thương mại và đầu tư, sẽ tiếp tục tạo ra động lực tăng trưởng kinh tế to lớn.
Trên thực tế, Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã dự đoán rằng GDP của khu vực RCEP có thể tăng thêm 10,9 nghìn tỷ USD từ năm 2023 đến năm 2029, gấp khoảng 1,4 lần và 2,6 lần mức tăng trưởng GDP của Mỹ và Liên minh Châu Âu trong cùng thời kỳ.
Tập trung vào tương lai và vượt qua các hiệp định thương mại tự do truyền thống, RCEP có thể xây dựng khu vực thương mại thành thị trường khu vực lớn nhất bằng cách giúp hội nhập hơn nữa ngành công nghiệp, chuỗi cung ứng và giá trị của các quốc gia thành viên, điều chỉnh các quy tắc và tiêu chuẩn với các quy tắc và tiêu chuẩn của các quốc gia thành viên.
Điều này sẽ thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực và xây dựng khu vực thương mại tự do cấp cao lớn nhất thế giới. Cùng nhau xây dựng một khu vực có tốc độ tăng trưởng năng động nhất thế giới đòi hỏi phải thực hiện nghiêm túc cũng như nâng cấp các quy tắc RCEP. Ví dụ, quy tắc xuất xứ RCEP nên được nâng cấp từ “tích lũy một phần” lên “tích lũy toàn bộ” và “cắt giảm thuế quan quốc gia” thành “giảm thuế thống nhất”.